Yazar: Fen Bilimleri Ogretmeni

İlkokul 4. Sınıf Fen Bilimleri Pasifik Yayınları Ders Kitabı 2. Bölüm Çalışma Etkinlikleri Metni Etkinlik Cevapları Sayfa 179, 180

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı 179-180. Sayfa Cevapları, öğrencilerin uygun aydınlatma ile ilgili bilgilerini etkinliklerle pekiştirmesine yardımcı olur. İlkokul 4. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Pasifik Yayıncılık Cevapları, bu sayfalarda doğru ışık kaynaklarının seçimi ve kullanımının önemini açıklayarak öğrencilerin bilinçli davranışlar geliştirmesini sağlar.

---

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı 5. ÜNİTE: AYDINLATMA VE SES TEKNOLOJİLERİ : 2. BÖLÜM: UYGUN AYDINLATMA : 2. Bölüm Çalışma Etkinlikleri Metni Etkinlik Cevapları kısmında öğrenciler, doğru ve yanlış aydınlatma örneklerini karşılaştırarak analiz yapar. 4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Pasifik Yayınları Kitabı Sayfa 179, 180 Cevapları ise onların gözlem yapma, değerlendirme ve enerji tasarrufu bilinci kazanmasına katkıda bulunur.

---

“4. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı 2. Bölüm Çalışma Etkinlikleri Metni”

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Sayfa 179-180

---

1. Aşağıdaki görsellerde uygun aydınlatma yapılan alanların altındaki kutuya “D”, uygun aydınlatma yapılmayan alanların altındaki kutuya “Y” yazınız. 

---

Cevap :

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Pasifik Yayınları Sayfa 180 Cevapları

---

2. Aşağıdaki görseli inceleyiniz. Görseldeki uygun olmayan aydınlatmaları bulunuz. Bu aydınlatmaların doğru olması için neler yapılması gerektiğini yazınız.

---

Cevap :

Görselde, gündüz olmasına rağmen sokak lambalarının ve reklam panolarının açık olduğu görülmektedir. Bu durum gereksiz elektrik tüketimine yol açar ve tasarruflu aydınlatma anlayışına uygun değildir.

Doğru kullanım için:

• Gündüz vakti ışıklar kapalı olmalı,

• Gerektiğinde otomatik sensörlü sistemlerden yararlanılmalı,

• Aydınlatmalar yalnızca ihtiyaç duyulduğunda, yani hava karardığında çalıştırılmalıdır.

Bu şekilde enerji israfı önlenir ve tasarruf sağlanmış olur.

---

---

 

İlkokul 4. Sınıf Fen Bilimleri Pasifik Yayınları Ders Kitabı Uygun Aydınlatma ve Önemi Metni Etkinlik Cevapları Sayfa 173, 174, 175, 176, 177, 178

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı 173-174-175-176-177-178. Sayfa Cevapları, öğrencilerin uygun aydınlatmanın yaşam kalitesi üzerindeki etkilerini öğrenmesine yardımcı olur. İlkokul 4. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Pasifik Yayıncılık Cevapları, bu sayfalarda doğru ışık kullanımının göz sağlığı, enerji tasarrufu ve çevre için önemini örneklerle açıklar.

---

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı 5. ÜNİTE: AYDINLATMA VE SES TEKNOLOJİLERİ : 2. BÖLÜM: UYGUN AYDINLATMA : Uygun Aydınlatma ve Önemi Metni Etkinlik Cevapları kısmında öğrenciler, yanlış ve doğru aydınlatma örneklerini karşılaştırarak değerlendirme yapar. 4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Pasifik Yayınları Kitabı Sayfa 173, 174, 175, 176, 177, 178 Cevapları ise onların bilinçli enerji kullanımı, gözlem yapma ve problem çözme becerilerini geliştirmesine katkı sağlar.

---

“4. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Uygun Aydınlatma ve Önemi Metni”

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Sayfa 173-174-175-176-177-178

---

Soru : Bir ortamı yukarıdaki avizelerden hangisi ile aydınlatmak daha uygun olur? Cevaplayınız. Cevabınızın nedenini arkadaşlarınızla yorumlayınız.

---

Cevap :

Bir ortamı aydınlatmak için en uygun avizeyi seçerken, o ortamın büyüklüğünü ve kullanım amacını düşünmek gerekir. Örneğin küçük bir odada tek ampullü ve sade bir avize yeterli olabilir. Ancak büyük bir salonu aydınlatmak için çok kollu ve fazla ampullü bir avize daha uygundur. Çünkü büyük odada ışık daha geniş yayılır ve her köşe aydınlanır.

Kısacası, doğru aydınlatma aracı seçildiğinde ortam hem daha kullanışlı olur hem de göz sağlığı korunur. Yanlış seçilirse ortam yeterince aydınlanmaz ya da fazla ışık gözleri yorabilir. Bu nedenle ortamın ihtiyacına uygun avize seçmek önemlidir.

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Pasifik Yayınları Sayfa 174 Cevapları

---

Soru : Görsel 5.3’teki ortam aydınlatmalarını inceleyiniz. Görsellerin hangilerinde uygun aydınlatma yapılmış, hangilerinde ise uygun aydınlatma yapılmamıştır. Nedenlerini açıklayınız.

---

Cevap : Birinci görselde ışık yetersizdir, çocuk okumakta zorlanır ve bu durum göz sağlığını olumsuz etkiler. İkinci ve üçüncü görsellerde aydınlatma uygundur; ortam yeterli ışıkla rahatça kullanılabilir. Dördüncü görselde sokak lambaları güvenli bir ortam sağlar. Beşinci görselde ise ışık az olduğu için sokak karanlık kalmıştır.

Sonuç olarak, uygun aydınlatma hem göz sağlığı hem de güvenlik için gereklidir.

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Pasifik Yayınları Sayfa 175 Cevapları

---

Soru : Gözünüze gelen ışığın sizi rahatsız ettiği durumlar oldu mu? Bu durumda neler yaşadığınızı arkadaşlarınızla paylaşınız.

---

Cevap : Evet, çok parlak ışık gözlerimi rahatsız etti. Gözlerimi kısmak zorunda kaldım ve geçici olarak net göremedim.

---

Soru : Hava karardığında trafikteki taşıtlar farlarını yakar (Görsel 5.4). Bazı araç sürücüleri, yolu daha iyi görebilmek için uygun durumlarda uzun farlarını açarlar. Karşılarına bir taşıt geldiğinde ise uzun farlarını kapatırlar. Sizce bunun sebebi ne olabilir?

---

Cevap :  Uzun farlar karşıdan gelen sürücünün gözünü kamaştırır ve görmesini zorlaştırır. Bu yüzden kapatılır.

---

Soru : Peki, uygun aydınlatma nedir? Nasıl yapılır? Şimdi birlikte bu soruların cevabını bulmaya çalışalım.

---

Cevap :  Uygun aydınlatma, ortamı ne çok parlak ne de yetersiz olacak şekilde aydınlatmaktır. Işık doğru yönde ve yeterli miktarda olmalıdır.

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Pasifik Yayınları Sayfa 176 Cevapları

---

Soru : Siz de çevrenizden uygun olan ve uygun olmayan aydınlatmalara örnekler veriniz.

---

Cevap :

• Uygun: Sınıftaki lamba, sokak lambaları

• Uygun olmayan: Çok loş odalar, göz alan parlak projektörler

---

Soru : Göz sağlığımız açısından uygun aydınlatma nasıl olmalıdır?

---

Cevap :  Işık yeterli olmalı, gözümüzü kamaştırmamalı ve doğrudan göze gelmemelidir.

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Pasifik Yayınları Sayfa 177 Cevapları

---

Soru : Aydınlatma araçlarının tasarruflu kullanımının aile ve ülke ekonomisi bakımından önemi nedir? Arkadaşlarınızla tartışınız. Bu araçları tasarruflu kullanmak için neler yapabilirsiniz? Düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.

---

Cevap : Tasarruflu kullanım elektrik faturasını düşürür, ülke ekonomisine katkı sağlar. Gereksiz ışıkları kapatmalı, enerji tasarruflu ampuller kullanmalıyız.

---

---

 

İlkokul 4. Sınıf Fen Bilimleri Pasifik Yayınları Ders Kitabı 1. Bölüm Çalışma Etkinlikleri Metni Etkinlik Cevapları Sayfa 172

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı 172. Sayfa Cevapları, öğrencilerin aydınlatma teknolojileriyle ilgili öğrendiklerini etkinlikler yoluyla pekiştirmelerine yardımcı olur. İlkokul 4. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Pasifik Yayıncılık Cevapları, bu sayfada farklı ışık kaynaklarının özelliklerini açıklayarak öğrencilerin doğru kullanım alışkanlıkları edinmesini sağlar.

---

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı 5. ÜNİTE: AYDINLATMA VE SES TEKNOLOJİLERİ : 1. BÖLÜM: AYDINLATMA TEKNOLOJİLERİ : 1. Bölüm Çalışma Etkinlikleri Metni Etkinlik Cevapları bölümünde öğrenciler, ışık kaynaklarını sınıflandırarak uygun kullanım alanlarını keşfeder. 4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Pasifik Yayınları Kitabı Sayfa 172 Cevapları ise onların gözlem yapma, değerlendirme ve çevre bilinci kazanma becerilerini geliştirir.

---

“4. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı 1. Bölüm Çalışma Etkinlikleri Metni”

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Sayfa 172

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Pasifik Yayınları Sayfa 172 Cevapları

---

1. Aşağıda verilen aydınlatma araçlarını inceleyiniz. Bu araçlardan günümüzde kullanılanların altındaki kutucuğu maviye, geçmişte kullanılanların altındaki kutucuğu ise kırmızıya boyayınız. 

---

Cevap :

---

---

 

İlkokul 4. Sınıf Fen Bilimleri Pasifik Yayınları Ders Kitabı Geçmişten Günümüze Aydınlatma ve Önemi Metni Etkinlik Cevapları Sayfa 166, 167, 168, 169, 170, 171

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı 166-167-168-169-170-171. Sayfa Cevapları, öğrencilerin aydınlatma teknolojilerinin tarihsel gelişimini öğrenmelerine yardımcı olur. İlkokul 4. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Pasifik Yayıncılık Cevapları, bu sayfalarda geçmişte kullanılan ışık kaynakları ile günümüzdeki modern aydınlatma araçlarını karşılaştırarak öğrencilerin teknolojik ilerlemeleri fark etmesini sağlar.

---

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı 5. ÜNİTE: AYDINLATMA VE SES TEKNOLOJİLERİ : 1. BÖLÜM: AYDINLATMA TEKNOLOJİLERİ : Geçmişten Günümüze Aydınlatma ve Önemi Metni Etkinlik Cevapları kısmında öğrenciler, aydınlatmanın yaşamımızdaki önemini kavrayarak doğru ve verimli kullanım örnekleri üzerinde düşünür. 4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Pasifik Yayınları Kitabı Sayfa 166, 167, 168, 169, 170, 171 Cevapları ise onların gözlem, karşılaştırma ve yorum yapma becerilerini geliştirmesine katkı sağlar.

---

“4. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Geçmişten Günümüze Aydınlatma ve Önemi  Metni”

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Sayfa 166-167-168-169-170-171

---

Soru : Günümüzde karanlık ortamları aydınlatmak için hangi aydınlatma araçları kullanılmaktadır? Aydınlatma araçları olmasaydı bu durum hayatımızı nasıl etkilerdi? Örnekler vererek açıklayınız.

---

Cevap :

Günümüzde karanlık ortamları aydınlatmak için elektrikli lambalar, floresanlar, LED lambalar, sokak lambaları, el fenerleri ve hatta cep telefonlarının ışıkları kullanılmaktadır. Bu araçlar sayesinde gece gündelik işlerimizi rahatça yapabiliyor, evlerimizi, sokaklarımızı ve iş yerlerimizi güvenli hâle getirebiliyoruz.

Eğer aydınlatma araçları olmasaydı akşamları ders çalışmak, yemek yapmak, kitap okumak veya dışarıda yürümek çok zor olurdu. Ayrıca kazalar ve güvenlik problemleri artar, gece hayatımız büyük ölçüde kısıtlanırdı. Örneğin, elektrikli lambalar olmadan insanlar sadece mum veya gaz lambasıyla aydınlanmak zorunda kalır, bu da hem yetersiz hem de tehlikeli olurdu.

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Pasifik Yayınları Sayfa 167 Cevapları

---

Soru : Elektrikler kesildiğinde ortamı aydınlatmak için hangi aydınlatma araçlarını kullanıyorsunuz (Görsel 5.1)?

---

Cevap : Işıldak ve mum kullanıyoruz. 

---

Soru : Günümüzden yüzyıllar öncesinde insanlar, yaşadıkları çevreyi nasıl aydınlatıyorlardı? Geçmişten günümüze kadar hangi aydınlatma araçları kullanılmıştır? Günümüzdeki aydınlatma araçları ile eskiden kullanılan aydınlatma araçlarının arasında ne gibi farklılıklar vardır?

---

Cevap :

Günümüzden yüzyıllar önce insanlar, çevrelerini aydınlatmak için ateşten yararlanıyorlardı. Önceleri odun ateşi yakarak karanlığı gideriyor, daha sonra meşale, kandil ve yağ lambası gibi basit aydınlatma araçları kullanmaya başladılar. Zamanla mumlar ve gaz lambaları da aydınlatma aracı olarak günlük hayatta yer aldı.

Geçmişten günümüze kadar ateş, meşale, kandil, yağ lambası, mum, gaz lambası gibi araçlar kullanılmış; teknolojinin gelişmesiyle birlikte ampul, floresan, LED lamba, projektör, sokak lambaları ve el fenerleri ortaya çıkmıştır.

Günümüzdeki aydınlatma araçları ile eskiden kullanılanlar arasında birçok fark vardır. Eski araçlar daha az ışık verir, is ve duman çıkarır, yangın tehlikesi oluştururdu. Günümüzde kullanılan araçlar ise elektrikle çalışır, daha güçlü ışık verir, güvenlidir ve enerji tasarrufu sağlayan çeşitleri vardır. Ayrıca LED teknolojisi sayesinde daha uzun ömürlü ve çevre dostu aydınlatma imkânı sağlanmaktadır.

---

Soru : Eski zamanlardan günümüze kadar kullanılan aydınlatma araçlarının neler olduğunu birlikte inceleyelim.

---

Cevap :

Eski zamanlardan günümüze kadar insanlar farklı aydınlatma araçları kullanmışlardır. İlk dönemlerde ateş, meşale, kandil, yağ lambası ve mum kullanılırken, daha sonraları gaz lambaları ortaya çıkmıştır. Elektriğin bulunmasıyla birlikte ampuller, floresan lambalar, sokak lambaları, LED lambalar ve el fenerleri kullanılmaya başlanmıştır.

Kısacası, geçmişte daha basit ve doğal yöntemler varken, günümüzde teknolojik gelişmeler sayesinde daha güvenli, güçlü ve tasarruflu aydınlatma araçları kullanılmaktadır.

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Pasifik Yayınları Sayfa 169  Cevapları

---

Soru : Hayatımızın pek çok alanında aydınlatma teknolojisinden yararlanılmaktadır. Aydınlatma teknolojisi olmasaydı hava karardıktan sonra hastanelerde hastalar ameliyat edilebilir miydi? Fabrikalarda üretime devam edilebilir miydi? Aydınlatma teknolojisinin günlük yaşantımızdaki önemini örnekler vererek açıklayınız.

---

Cevap : Aydınlatma teknolojisi olmasaydı hayatımızda pek çok şey çok zor olurdu. Hava karardıktan sonra hastanelerde ameliyatlar yapılamaz, hastaların tedavileri aksardı. Fabrikalarda üretim gece boyunca sürdürülemez, işler sadece gündüz yapılabilirdi. Sokaklar karanlık olduğu için insanlar güvenle dışarı çıkamaz, kazalar ve tehlikeler artardı.

Aydınlatma teknolojisi sayesinde evlerimizde ders çalışabilir, kitap okuyabilir, yemek yapabiliriz. Hastanelerde doktorlar gece de ameliyat yapabilir, fabrikalarda üretim 24 saat devam edebilir. Ayrıca sokak lambaları sayesinde akşamları dışarıda daha güvenli yürüyebiliriz. Kısacası, aydınlatma teknolojisi günlük yaşamımızı kolaylaştıran ve güvenli hâle getiren çok önemli bir teknolojidir.

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Pasifik Yayınları Sayfa 171 Cevapları

---

Soru : Gelecekte aydınlatma teknolojilerinde ne gibi değişiklikler olabilir? Düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız. Gelecekte kullanılabilecek bir aydınlatma aracı tasarlayınız. Tasarımınızı basit bir çizim yaparak ifade ediniz.

---

Cevap :

Gelecekte Aydınlatma Teknolojileri (Fikirler)

• Kendini ayarlayan ışıklar: Odanın parlaklığına ve saatine göre rengi/şiddeti değişen (göz yormayan) akıllı LED’ler.

• Esnek/ince ışık yüzeyleri: Duvara “ışık duvar kâğıdı” gibi yapıştırılabilen ince OLED/µLED paneller.

• Güneş enerjili lambalar: Gündüz şarj olup gece otomatik yanan, enerji tasarruflu sistemler.

• Hareketle çalışan ışıklar: Yürüyünce zemindeki döşemelerden enerji toplayıp lambaları besleyen sistemler.

• Li-Fi (ışıkla veri): Işıkların aynı zamanda internet verisi taşıdığı akıllı aydınlatmalar.

• Doğa dostu tasarım: Geri dönüştürülebilir malzemeler, gereksiz ışığı azaltan (ışık kirliliği düşüren) armatürler.

---

---

---

 

İlkokul 4. Sınıf Fen Bilimleri Pasifik Yayınları Ders Kitabı 4. Ünite Değerlendirme Çalışmaları Metni Etkinlik Cevapları Sayfa 159, 160, 161, 162, 163

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı 159-160-161-162-163. Sayfa Cevapları, öğrencilerin saf madde ve karışım konusundaki bilgilerini etkinliklerle pekiştirmelerine olanak sağlar. İlkokul 4. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Pasifik Yayıncılık Cevapları, bu sayfalarda farklı maddelerin özelliklerini örneklerle açıklayarak öğrencilerin günlük yaşamda karşılaştıkları maddeleri doğru sınıflandırmasına yardımcı olur.

---

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı 4. ÜNİTE: MADDENİN ÖZELLİKLERİ : 5. BÖLÜM: SAF MADDE VE KARIŞIM : 5. Bölüm Çalışma Etkinlikleri Metni Etkinlik Cevapları kısmında öğrenciler, saf madde ve karışım örneklerini gözlemleyerek değerlendirmeler yapar. 4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Pasifik Yayınları Kitabı Sayfa 159, 160, 161, 162, 163 Cevapları ise onların gözlem, analiz ve bilimsel düşünme becerilerini geliştirmesine katkı sağlar.

---

“4. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı 4. Ünite Değerlendirme Çalışmaları Metni”

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Sayfa 159-160-161-162-163

---

A. Aşağıdaki ifadeleri dikkatlice okuyunuz. İfade doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazan kutucuğu işaretleyiniz. Yanlış olan ifadelerin doğrusunu noktalı yerlere yazınız.

---

Cevap :

1. Havlunun suyu emme özelliği yoktur. Yanlış
   ➡ Doğrusu: Havlunun suyu emme özelliği vardır.

2. Her maddenin kütlesi aynıdır. Yanlış
   ➡ Doğrusu: Her maddenin kütlesi farklıdır.

3. Kalem katı bir maddedir. Doğru

4. Ayran bir karışımdır. Doğru

---

B. Aşağıdaki soruların cevaplarını defterinize yazınız. 

---

1. Günlük hayatınızda kütle ve hacim ölçümlerini nerelerde kullanıyorsunuz?

---

Cevap :

• Pazardan meyve ve sebze alırken terazide tartarak kütle ölçümü yapıyoruz.

• Marketten süt, su veya meyve suyu alırken ürünleri litre veya mililitre cinsinden hacimle alıyoruz.

• Pasta, kek yaparken malzemeleri (un, şeker, süt) kütle ve hacim ölçülerine göre kullanıyoruz.

• İlaç içerken şurubu ölçü kaşığıyla hacim olarak ölçüyoruz.

---

2. Karışımları ayırma yöntemleri nelerdir? Örneklerle açıklayınız.

---

Cevap :

Maddeler Halide Karışımları ayırma yöntemleri şunlardır:

• Eleme: Farklı büyüklükteki katı maddeleri ayırmada kullanılır.
  Örnek: Pirinç ile taş parçalarını elemek.

• Süzme: Katı–sıvı karışımlarını ayırmada kullanılır.
  Örnek: Çayın demini süzerek posasını ayırmak, makarnanın suyunu süzmek.

• Mıknatısla Ayırma: Karışımdaki metalleri ayırmada kullanılır.
  Örnek: Demir tozu ile kumu ayırmak.

• Buharlaştırma: Sıvı içinde çözünmüş katıları ayırmada kullanılır.
  Örnek: Deniz suyundan tuz elde etmek.

• Yoğunluk Farkıyla Ayırma: Farklı yoğunluktaki maddeleri ayırmada kullanılır.
  Örnek: Zeytinyağı ve su karışımının ayrılması.

---

C. Aşağıda verilen sözcüklerden uygun olanını kullanarak ifadelerdeki noktalı yerleri doldurunuz.

---

Cevap :

1. Gaz hâlindeki maddelere örnek olarak hava verilebilir.

2. Maddelerin boşlukta kapladığı yere hacim denir.

3. Açtığımız bir bezelye konservesindeki su ile bezelyeyi ayırmak için süzme yöntemini kullanırız.

4. Demir, nikel ve kobalt gibi maddelerden yapılmış araçlar mıknatıs tarafından çekilir.

5. Katı maddeler ısı alarak sıvı hâle geçer.

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Pasifik Yayınları Sayfa 160 Cevapları

---

Ç.  Aşağıdaki soruları cevaplandırınız. 

---

1. Maddeyi niteleyen temel özellikler nelerdir? Aşağıdaki alana yazınız.

---

Cevap : Maddenin temel özellikleri; şekli, rengi, kokusu, tadı, kütlesi, hacmi ve eylemsizliğidir. Bu özellikler sayesinde maddeler birbirinden ayırt edilir.

---

2. Bir miktar sütün kütlesini ölçmek isteyen bir Ömer, öncelikle sütü koyacağı kabı tartıyor ve 700 gram geldiğini görüyor. Daha sonra sütü kaba boşaltarak tarttığında ise 3800 gram geldiğini görüyor. Buna göre sütün kütlesi kaç gramdır?

---

Cevap :Boş kabın kütlesi: 700 g
Süt dolu kabın kütlesi: 3800 g
Sütün kütlesi = 3800 g – 700 g = 3100 gramdır.

---

3. Karışımların kaynağında ayrı ayrı toplanması ile ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden doğru olanların başındaki kutucuğu “X” ile işaretleyiniz.

---

Cevap :

☑ Ülke ekonomisine katkı sağlar.
☑ Doğal kaynakların korunmasına yardımcı olur.
☑ Çevre kirliliğini önler.
☐ Bitkilere zarar verir.

---

4. Aşağıdaki yağış çeşitlerinden maddenin farklı hâlinde olanın altındaki kutucuğu “X” ile işaretleyiniz.

---

Cevap : Kar, yağmur, dolu seçeneklerinden kar ve dolu maddenin katı hâlindedir. Yani kar veya dolu kutucuğunun altına X konulmalıdır.

---

5. Mıknatıs tarafından çekilmeyen maddelere üç tane örnek bularak aşağıdaki alana yazınız.

---

Cevap :  Tahta, cam, plastik, naylon, kâğıt, sünger, pamuk, taş, kauçuk, seramik

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Pasifik Yayınları Sayfa 161 Cevapları

---

6. Mıknatıs tarafından çekilen maddelerin altındaki kutucuğu “X” ile işaretleyiniz.

---

Cevap : 

• Çelik tencere (✓)
• Nohut
• Kazak
• Toplu iğne (✓)

---

7. Karışımları ayırma yöntemleri ile ilgili olarak yukarıdaki öğrencilerin söyledikleri doğru ise altındaki kutucuğa “D”, yanlış ise “Y” yazınız.

---

Cevap :

Mustafa  : “Çivi-kum karışımı mıknatısla ayırma yöntemi ile ayrılır.” = Doğru

Elif : “Toz şeker-nohut karışımı eleme yöntemi ile ayrılır.” = Doğru

Sami : “Un-demir tozu karışımı süzme yöntemi ile ayrılır.” = Yanlış

---

8. Aşağıdakilerden karışım olanların altındaki kutucuğu “X” ile işaretleyiniz.

---

Cevap :

• Salata (✓)
• Ayran (✓)
• Limonata (✓)
• Su

---

9. Sıvı hâlden gaz hâle geçen bir madde için doğru olan ifadelerin yanındaki kutucuğu “X” ile işaretleyiniz.

---

Cevap :

Madde hâl değiştirmiştir. (✓)
Sıvı madde ısı alarak gaz hâline geçmiştir. (✓)
Sıvı madde soğumuştur. ()
Sıvı maddenin sıcaklığı artmıştır. (✓) 

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Pasifik Yayınları Sayfa 162 Cevapları

---

D. Aşağıdaki problemleri yanlarındaki boşluklara çözünüz.

---

1. Su dolu bir kabın kütlesi 4250 gramdır. İçine su konulmadan önce kabın kütlesi ise 350 gramdır. Buna göre suyun kütlesi kaç gramdır?

---

Cevap :

Su dolu kabın kütlesi = 4250 g
Boş kabın kütlesi = 350 g
Suyun kütlesi = 4250 – 350 = 3900 gram

---

2. Bir sepette her birinin kütlesi 425 gram olan 13 tane nar vardır. Nar dolu sepetin kütlesi 5750 gram olduğuna göre sepetin darası kaç gramdır?

---

Cevap :

Her bir nar = 425 g
Nar sayısı = 13
Narların toplam kütlesi = 425 × 13 = 5525 g
Nar dolu sepet = 5750 g
Sepetin darası = 5750 – 5525 = 225 gram

---

3. Ayşe Hanım, marketten aldığı 5 litrelik zeytinyağının bir miktarını kullandığında geriye 3300 mililitre zeytinyağı kalmıştır. Buna göre Ayşe Hanım kaç mililitre zeytinyağı kullanmıştır?

---

Cevap :

Başlangıçta zeytinyağı = 5 litre = 5000 mililitre
Kalan zeytinyağı = 3300 mililitre
Kullanılan zeytinyağı = 5000 – 3300 = 1700 mililitre

---

4. 8 litrelik sirke 250 mililitrelik şişelere konulacaktır. Bunun için kaç şişeye ihtiyaç vardır?

---

Cevap :

Toplam sirke = 8 litre = 8000 mililitre
Her şişe = 250 mililitre
Gerekli şişe sayısı = 8000 ÷ 250 = 32 şişe

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Pasifik Yayınları Sayfa 163 Cevapları

---

E. Aşağıdaki şemada boş bırakılan yerleri uygun kavramları yazarak doldurunuz.

---

Cevap :

MADDENİN HÂLLERİ	Katı	Sıvı	Gaz
Örnekler	1. Taş 2. Kalem 3. Masa	1. Su 2. Süt 3. Zeytinyağı	1. Hava 2. Su buharı 3. Oksijen

---

F. Su Pirinç Odun talaşı Toplu iğne Toz şeker Kibrit çöpü

Yukarıdaki verilen maddelerden karışımlar oluşturarak bu karışımların nasıl ayrıştırılabileceğini altlarına yazınız.

---

Cevap :

Karışım	Ayrılması
Su – Pirinç	Süzme yöntemiyle ayrılır. Pirinç süzgeçte kalır, su akar.
Odun talaşı – Toplu iğne	Mıknatısla ayırma yöntemiyle ayrılır. Mıknatıs iğneleri çeker, odun talaşı kalır.
Toz şeker – Kibrit çöpü	Eleme yöntemiyle ayrılır. Kibrit çöpleri eleğin üstünde kalır, şeker geçer.

---

---

 

İlkokul 4. Sınıf Fen Bilimleri Pasifik Yayınları Ders Kitabı 5. Bölüm Çalışma Etkinlikleri Metni Etkinlik Cevapları Sayfa 154, 155, 156, 157, 158

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı 154-155-156-157-158. Sayfa Cevapları, öğrencilerin saf madde ve karışım konusundaki bilgilerini etkinliklerle pekiştirmelerine yardımcı olur. İlkokul 4. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Pasifik Yayıncılık Cevapları, bu sayfalarda saf maddelerin özellikleri ile karışımların nasıl oluştuğunu ve hangi yöntemlerle ayrılabileceğini örneklerle açıklar.

---

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı 4. ÜNİTE: MADDENİN ÖZELLİKLERİ : 5. BÖLÜM: SAF MADDE VE KARIŞIM : 5. Bölüm Çalışma Etkinlikleri Metni Etkinlik Cevapları bölümünde öğrenciler, verilen örnekleri inceleyerek saf madde mi yoksa karışım mı olduğunu ayırt eder. 4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Pasifik Yayınları Kitabı Sayfa 154, 155, 156, 157, 158 Cevapları ise öğrencilerin gözlem yapma, sınıflandırma ve bilimsel düşünme becerilerini geliştirmesine katkı sağlar.

---

“4. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı 5. Bölüm Çalışma Etkinlikleri Metni”

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Sayfa 154-155-156-157-158

---

1. Aşağıda verilen görsellerden saf madde olanların altındaki kutucuğu kırmızıya, karışım olanların altındaki kutucuğu ise maviye boyayınız.

---

Cevap :

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Pasifik Yayınları Sayfa 155 Cevapları

---

2. Aşağıda verilen karışımları ayırmak için kullanılabilecek uygun yöntemleri karışımların üzerinde bulunan numaraları kullanarak eşleştiriniz.

---

Cevap : 

• Eleme : 4 ve 5
• Süzme : 1 ve 3
• Mıknatısla Ayırma : 2 ve 6

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Pasifik Yayınları Sayfa 156 Cevapları

---

3. Aşağıdaki karışımları oluşturan maddeleri noktalı yerlere yazınız. 

---

Cevap :

• Salata : Domates, salatalık, biber, marul, soğan, zeytinyağı, limon

• Turşu : Salatalık veya lahana, su, tuz, sirke, sarımsak

• Mercimek çorbası : Mercimek, su, yağ, tuz, baharat, soğan, havuç (isteğe bağlı)

• Limonata : Limon suyu, şeker, su

• Çay : Çay yaprakları, sıcak su, (isteğe bağlı şeker)

• Ayran : Yoğurt, su, tuz

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Pasifik Yayınları Sayfa 157 Cevapları

---

Soru : Kitabınızın 20. sayfasındaki “Mühendislik Tasarım Basamakları” örneğini inceleyiniz. Siz de ünite konuları ile ilgili bir tasarım belirleyerek aşağıdaki tabloyu doldurunuz.

---

Cevap :

Örnek Tasarım:  “Güneş Enerjisiyle Su Isıtma Düzeneği”

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Pasifik Yayınları Sayfa 158 Cevapları

---

Soru : Aşağıdaki alanda buluşunuz ile ilgili görselleri de kullanarak afiş, poster, çizim, tanıtım metni vb. hazırlayınız.

---

Cevap :

🌞 GÜNEŞ ENERJİSİYLE SU ISITMA DÜZENEĞİ

Amacım:
Elektrik ya da başka bir yakıt harcamadan, yalnızca güneş enerjisini kullanarak suyu ısıtmak.

Kullandığım Malzemeler:

• Plastik şişe

• Siyah boya

• Alüminyum folyo

• Su

• Hortum

• Karton/tahta stand

Nasıl Çalışır:
Siyah renge boyanan şişe güneş ışığını daha fazla emer. Şişe güneş gören bir yere yerleştirilir. Alüminyum folyo ise güneş ışığını yansıtarak şişeye yönlendirir. Böylece şişenin içindeki su güneşin ısısı ile ısınır.

Sonuç:
Bu düzenek sayesinde hiçbir elektrik harcamadan suyu ısıtabiliriz. Çevre dostu, ekonomik ve sürdürülebilir bir çözüm elde edilmiş olur.

---

---

---

 

İlkokul 4. Sınıf Fen Bilimleri Pasifik Yayınları Ders Kitabı Karışımları Ayıralım Metni Etkinlik Cevapları Sayfa 150, 151, 152, 153

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı 150-151-152-153. Sayfa Cevapları, öğrencilerin karışımları ayırma yöntemlerini öğrenmelerine yardımcı olur. İlkokul 4. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Pasifik Yayıncılık Cevapları, bu sayfalarda eleme, süzme, buharlaştırma ve mıknatısla ayırma gibi yöntemleri örneklerle açıklar. Öğrenciler, farklı karışımlar üzerinde yapılan uygulamalarla uygun ayırma yöntemlerini keşfederler.

---

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı 4. ÜNİTE: MADDENİN ÖZELLİKLERİ : 5. BÖLÜM: SAF MADDE VE KARIŞIM : Karışımları Ayıralım Metni Etkinlik Cevapları bölümünde öğrenciler, günlük yaşamdan verilen örnekler üzerinden deneyler yaparak karışımları ayırmayı öğrenir. 4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Pasifik Yayınları Kitabı Sayfa 150, 151, 152, 153 Cevapları ise öğrencilerin gözlem, deney yapma ve problem çözme becerilerini geliştirmesine katkı sağlar.

---

“4. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Karışımları Ayıralım Metni”

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Sayfa 150-151-152-153

---

Soru : Siz de eleme yöntemi ile karışımları ayırmaya örnekler veriniz.

---

Cevap :

• Un ile taş parçacıklarını elemek

• Nohut ile çakıl taşını elemek

• Bulgur ile yabancı ot tohumlarını ayırmak

• Kum ile iri çakılları elemek

• Pirinç ile taş parçalarını elemek

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Pasifik Yayınları Sayfa 151 Cevapları

---

Soru : Siz de süzme yöntemi ile karışımları ayırmaya örnekler veriniz.

---

Cevap :

• Makarna ile suyu süzgeçle ayırmak

• Çayın demini süzgeçten geçirerek posasından ayırmak

• Limonata yaparken limon çekirdeklerini süzmek

• Yoğurttan süzme yoğurt elde etmek

• Meyve suyunu posasından ayırmak

---

Soru : Sizler de mıknatısla ayırma yöntemi ile ayrılan karışımlara örnekler veriniz.

---

Cevap :

• Demir tozu ile kumu ayırmak

• Toplu iğne ile talaşı ayırmak

• Ataş ile kâğıt parçalarını ayırmak

• Çivi ile kum karışımını ayırmak

• Metal para ile toprak karışımını ayırmak

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Pasifik Yayınları Sayfa 152 Cevapları

---

Soru : Karışımların nasıl ayrıldığını keşfetmek için aşağıdaki etkinliği yapalım.

Kullanılacak Malzemeler
■ Su ■ Pirinç (bir avuç) ■ Tuz (iki avuç) ■ Mercimek (bir avuç) ■ Süzgeç ■ Mıknatıs ■ Su bardağı ■ Odun talaşı (bir avuç) ■ Plastik çay tabağı (iki adet) ■ Demir tozu (bir yemek kaşığı kadar) ■ Elek (Gözenekleri tuz geçecek büyüklükte olacak.)
Etkinliği Yapalım
▲ Arkadaşlarınızla dörder kişilik gruplara ayrılınız.
▲ Su bardağının içine su doldurunuz ve pirinçleri suya atarak karışım elde ediniz.
▲ Plastik çay tabağının içine odun talaşı ve demir tozu koyup bunları karıştırınız.
▲ Diğer çay tabağının içine tuz ve mercimeği koyarak karıştırınız.
▲ Elde ettiğiniz karışımları ayırmak için hangi yöntemi kullanacağınıza arkadaşlarınızla tartışarak karar veriniz.
▲ Karışımları ayırmak için belirlediğiniz yöntemi uygulayarak karışımları ayırınız.
▲ Defterinize aşağıdaki gibi bir tablo çiziniz. Etkinlikte elde ettiğiniz sonuçlara göre tablodaki ilgili kutucuğu işaretleyiniz.

---

Cevap :

📘 Açıklama:

• Su – Pirinç karışımı süzme yöntemiyle ayrılır, çünkü pirinç suda çözünmez.

• Tuz – Mercimek karışımı eleme yöntemiyle ayrılır, çünkü tanecik büyüklükleri farklıdır.

• Demir tozu – Odun talaşı karışımı mıknatısla ayırma yöntemiyle ayrılır, çünkü mıknatıs sadece demir tozunu çeker.

---

Soru : ● Etkinlikte verilen karışımları ayırmada hangi yöntemleri kullandınız? Açıklayınız.

---

Cevap :

Etkinlikte, karışımları ayırmak için farklı yöntemler kullandık.

• Su ve pirinç karışımını ayırmak için süzme yöntemi kullandık, çünkü pirinç suda çözünmez ve süzgeçte kalır.

• Tuz ve mercimek karışımını ayırmak için eleme yöntemi kullandık, çünkü mercimek taneleri büyük, tuz taneleri küçüktür.

• Demir tozu ve odun talaşı karışımını ayırmak için mıknatısla ayırma yöntemi kullandık, çünkü mıknatıs demir tozunu çeker, odun talaşını çekmez.

---

---

 

İlkokul 4. Sınıf Fen Bilimleri Pasifik Yayınları Ders Kitabı Saf Madde Mi, Karışım Mı? Metni Etkinlik Cevapları Sayfa 147, 148, 149

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı 147-148-149. Sayfa Cevapları, öğrencilerin saf madde ve karışım arasındaki farkı öğrenmelerine yardımcı olur. İlkokul 4. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Pasifik Yayıncılık Cevapları, bu sayfalarda saf maddelerin tek bir tür tanecikten oluştuğunu, karışımların ise birden fazla madde içerdiğini örneklerle açıklar. Öğrenciler, çevrelerinde gördükleri maddeleri inceleyerek saf madde mi, karışım mı olduğunu ayırt etmeyi öğrenirler.

---

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı 4. ÜNİTE: MADDENİN ÖZELLİKLERİ : 5. BÖLÜM: SAF MADDE VE KARIŞIM : Saf Madde Mi, Karışım Mı? Metni Etkinlik Cevapları kısmında öğrenciler, verilen örnekler üzerinde sınıflandırma çalışmaları yapar. 4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Pasifik Yayınları Kitabı Sayfa 147, 148, 149 Cevapları ise öğrencilerin gözlem yapma, karşılaştırma ve günlük yaşamla ilişkilendirme becerilerini geliştirmesine katkı sağlar.

---

“4. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Madde Mi, Karışım Mı? Metni”

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Sayfa 147-148-149

---

Çoğunlukla yazın tükettiğimiz limonatanın nasıl yapıldığını biliyor musunuz? Limonata yapmak için limon, şeker ve su kullanılır. Bu üç madde karıştırıldığında yazın serinlemek amacıyla soğuk olarak tükettiğimiz limonata hazırlanmış olur.

Soru : Siz de farklı maddelerin karıştırılması ile hazırlanan içeceklere örnekler veriniz.

---

Cevap :

• Ayran (yoğurt + su + tuz)
• Meyve suyu kokteyli (farklı meyve suları karışımı)
• Şerbet (su + şeker + meyve özü)
• Salep (süt + salep tozu + şeker)
• Türk kahvesi (kahve + su + şeker – isteğe bağlı)
• Oralet (oralet tozu + su)
• Milkshake (süt + dondurma + meyve)
• Bitki çayı (su + kurutulmuş bitki)

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Pasifik Yayınları Sayfa 148 Cevapları

---

Soru : Çikolata içeriği sadece bir maddeden mi oluşur yoksa farklı birkaç maddenin karışımı ile mi oluşur? Arkadaşlarınızla tartışınız.

---

Cevap :  Çikolata tek bir maddeden oluşmaz. Kakao, süt tozu, şeker, kakao yağı ve bazen vanilya gibi farklı maddelerin karışımıyla yapılır. Yani çikolata, birden fazla maddenin birleşiminden oluşan bir karışımdır.

---

Soru : Siz de çevrenizdeki saf maddelere örnekler veriniz.

---

Cevap :  Su, demir, altın, gümüş, oksijen, bakır, tuz, şeker, elmas, hidrojen, alüminyum, cıva, karbon, helyum, kükürt

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Pasifik Yayınları Sayfa 149 Cevapları

---

Soru : Siz de karışımlara örnekler veriniz.

---

Cevap :  Ayran (yoğurt + su), limonata (limon + şeker + su), çorba (çeşitli sebzeler + su), kahve (kahve + su + şeker), sütlü kahve (süt + kahve + şeker), meyve salatası (farklı meyveler), deniz suyu (su + tuz), kumlu su (kum + su), kola (su + şeker + aroma), salata (domates + salatalık + biber + yağ), çikolata (kakao + süt + şeker), toprak (taş + kum + humus), süt (su + protein + yağ), ekmek (un + su + maya + tuz), dondurma (süt + şeker + aroma)

---

---

 

İlkokul 4. Sınıf Fen Bilimleri Pasifik Yayınları Ders Kitabı 4. Bölüm Çalışma Etkinlikleri Metni Etkinlik Cevapları Sayfa 146

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı 146. Sayfa Cevapları, öğrencilerin ısının madde üzerindeki etkilerini etkinlikler aracılığıyla pekiştirmesine yardımcı olur. İlkokul 4. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Pasifik Yayıncılık Cevapları, bu sayfada maddelerin ısınma ve soğuma karşısında nasıl değişim gösterdiğini açıklayarak öğrencilerin gözlem yapma becerilerini geliştirir.

---

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı 4. ÜNİTE: MADDENİN ÖZELLİKLERİ : 4. BÖLÜM: MADDENİN ISI ETKİSİYLE DEĞİŞİMİ : 4. Bölüm Çalışma Etkinlikleri Metni Etkinlik Cevapları kısmında öğrenciler, deneysel etkinliklerle ısının madde üzerindeki etkilerini daha iyi kavrar. 4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Pasifik Yayınları Kitabı Sayfa 146 Cevapları ise öğrencilerin fen bilimlerini günlük yaşamla ilişkilendirmesine ve bilimsel düşünme becerilerini geliştirmesine katkı sağlar.

---

“4. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı 4. Bölüm Çalışma Etkinlikleri Metni”

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Sayfa 146

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Pasifik Yayınları Sayfa 146 Cevapları

---

1. Aşağıdaki tabloda verilen durumların karşılığı olan olayları ve hâl değişimlerini X ile işaretleyiniz. 

---

Cevap :

Durumlar	Olaylar	Hâl Değişimleri
Tereyağının tavada ısıtılması	Isınma	Erime
Buzluğa konan suyun buz tutması	Soğuma	Donma
Sobanın yakıldığı odanın sıcaklığının artması	Isınma	— (Hâl değişimi yok)
Dondurmanın zamanla sıvı hâle geçmesi	Isınma	Erime
Ocakta ısıtılan demlikten buhar çıkması	Isınma	Buharlaşma
Balkona asılan ıslak çamaşırların zamanla kuruması	Isınma	Buharlaşma
Kışın yağan karların ilkbaharda kaybolması	Isınma	Erime
Kışın göl yüzeylerinin buz tutması	Soğuma	Donma
Bulutlardan kar yağması	Soğuma	Donma
Yağmur sonrası ıslanan yolun zamanla kuruması	Isınma	Buharlaşma
Limonata içine atılan buz parçalarının zamanla kaybolması	Isınma	Erime
Islak saçların saç kurutma makinesi ile kurutulması	Isınma	Buharlaşma

---

---

 

İlkokul 4. Sınıf Fen Bilimleri Pasifik Yayınları Ders Kitabı Maddenin Değişimi Metni Etkinlik Cevapları Sayfa 144, 145

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı 144-145. Sayfa Cevapları, öğrencilerin ısının madde üzerindeki etkilerini daha iyi anlamalarına yardımcı olur. İlkokul 4. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Pasifik Yayıncılık Cevapları, bu sayfalarda maddenin ısı karşısında hâl değiştirebileceğini ve fiziksel özelliklerinde değişiklikler olabileceğini örneklerle açıklar. Öğrenciler, ısının günlük yaşamda maddeleri nasıl etkilediğini gözlemleyerek bilgi pekiştirir.

---

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı 4. ÜNİTE: MADDENİN ÖZELLİKLERİ : 4. BÖLÜM: MADDENİN ISI ETKİSİYLE DEĞİŞİMİ : Maddenin Değişimi Metni Etkinlik Cevapları kısmında öğrenciler, ısınma ve soğuma sonucu oluşan değişimleri deneylerle keşfeder. 4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Pasifik Yayınları Kitabı Sayfa 144, 145 Cevapları ise onların gözlem yapma, deney sonuçlarını değerlendirme ve bilimsel düşünme becerilerini geliştirmesine katkı sağlar.

---

“4. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Maddenin Değişimi Metni”

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Sayfa 144-145

---

4. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Pasifik Yayınları Sayfa 144 Cevapları

---

Soru : Maddenin hâllerini öğrendik. Peki maddeler hâl değiştirirken maddelerin ısılarında nasıl bir değişim olur? Şimdi bu sorunun cevabını bulabilmek için aşağıdaki etkinliği yapalım.

MADDELER HÂL DEĞİŞTİRİR 

Kullanılacak Malzemeler
■ Buz ■ Beherglas ■ Sacayağı ■ Tel kafes ■ İspirto ocağı ■ Kibrit
Etkinliği Yapalım
▲ Arkadaşlarınızla dörder kişilik gruplara ayrılınız.
▲ İspirto ocağını öğretmeninizin yardımıyla kibritle yakıp sacayağının altına yerleştiriniz. Sacayağının üzerine de teli koyunuz. Beherglasın içine buzları atarak beherglası ısıtınız.
▲ Buzlardaki hâl değişimini dikkatlice gözlemleyiniz.
▲ Isıtma işlemine buzların tamamen eriyip sıvı hâle geçmesinden sonra da devam ediniz.
▲ Beherglastaki sudan buhar çıktığını gözlemlediğinizde ısıtma işlemini sonlandırınız.

---

Soru : ● Beherglastaki buz parçaları ısıtıldığında hangi hâle geçmektedir?

---

Cevap :  Beherglastaki buzlar ısıtıldığında katı hâlden sıvı hâle geçer ve suya dönüşür.

---

Soru : ● Beherglastaki su ısıtıldığında hangi hâle geçmektedir?

---

Cevap :  Beherglastaki su ısıtıldığında sıvı hâlden gaz hâline geçer ve buharlaşır.

---

Soru : ● Maddelerin hâl değiştirmesinde ısının etkisi nedir? Arkadaşlarınızla tartışınız.

---

Cevap :  Maddelerin hâl değiştirmesinde ısı büyük rol oynar. Isı alan maddeler daha hızlı hareket ederek katıdan sıvıya, sıvıdan gaza dönüşür. Isı kaybeden maddeler ise yavaşlayarak gazdan sıvıya, sıvıdan katıya geçer. Yani ısı, maddelerin hâl değiştirmesini sağlayan temel etkendir.

---

Soru : Siz de maddelerin ısı etkisiyle hâl değiştirebileceğine yönelik deney tasarlayınız. Tasarladığınız deneyleri sınıfta arkadaşlarınızla birlikte yaparak sonuçlarını tartışınız.

---

Cevap :

Örnek deney tasarımı

Amaç:
Isı verildiğinde veya ısı alındığında maddenin hâlinin nasıl değiştiğini (katı→sıvı→gaz ve tersine) gözlemek.

Malzemeler:

• Buz küpleri

• Beherglas veya ısıya dayanıklı cam bardak

• Dereceli silindir (yoksa bardak üzeri işaretleme)

• Termometre (sıvı termometresi)

• İspirto ocağı / elektrikli ısıtıcı (öğretmen gözetiminde)

• Sacayağı ve tel kafes

• Maşa veya tahta spatula

• Zaman tutmak için kronometre (telefon olabilir)

• Isıya dayanıklı eldiven, gözlük (güvenlik için)

Düzenek & Adımlar:

1. Beherglası yarısına kadar buzla doldurun, termometreyi dikkatlice içine yerleştirin. Başlangıç sıcaklığını not edin.

2. Sacayağı üzerine tel kafesi koyun, altına ısı kaynağını yerleştirin. Beherglası üstüne alın.

3. Kronometreyi başlatın. Her 30 saniyede bir sıcaklığı okuyun ve “zaman–sıcaklık” tablosuna yazın.

4. Buzlar tamamen eriyip sıvı hâle geçene kadar ısıtmayı sürdürün; erime anını ve sıcaklığı not edin.

5. Isıtmaya devam edin. Suyun yüzeyinden buhar çıkışı başladığında kaynama/gazlaşma gözlemini yapın; bu noktadaki sıcaklığı ve zamanı kaydedin.

6. Isıtmayı durdurun. Beherglas güvenli sıcaklığa düşünce (öğretmen onayıyla) termometre ile son okumayı yapın.

7. İkinci bölüm (isteğe bağlı): Sıcak su dolu beherin üzerine soğuk cam levha (veya buzlu metal kaşık) tutun; alt yüzeyde oluşan damlacıkları (yoğuşma) gözlemleyin.

Beklenen Sonuç/Çıkarım:

• Erime: Isı alan buz (katı), sıcaklık erime noktasına ulaşınca sıvıya dönüşür. Erime olurken sıcaklık bir süre sabit kalır (ısı, hâl değişimine harcanır).

• Kaynama/Buharlaşma: Isı almaya devam eden su gaz hâline geçer; kaynama noktasında sıcaklık yine sabit kalır.

• Yoğuşma (opsiyonel): Soğuk yüzeyle karşılaşan su buharı ısı kaybederek sıvıya döner.

• Genel çıkarım: Isı alındığında parçacık hareketi artar ve katı→sıvı→gaz geçişleri görülür; ısı verildiğinde/uzaklaştırıldığında ise gaz→sıvı→katı dönüşleri olur. Hâl değişimi sırasında maddenin sıcaklığı geçiş noktasında sabit kalabilir.

Gözlem Tablosu (örnek):

Güvenlik Notları:

• Alev ve sıcak camla yalnızca öğretmen gözetiminde çalışın.

• Eldiven ve gözlük kullanın; beheri elde taşırken maşa kullanın.

• Sıcak camı soğuk suya aniden sokmayın (çatlama riski)

---

---