Yayım tarihi (Fen Bilimleri Ogretmeni)

4. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Sayfa 22-23-24-25-26-27-28 MEB Yayınları

4. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Kayaçlar Metni Etkinlik Cevapları Sayfa 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28

4. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Kayaçlar Metni Etkinlik Cevapları

“4. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Sayfa 22-23-24-25-26-27-28 MEB Yayınları”

4. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Sayfa 22-23-24-25-26- 27-28

Soru : Çevremizde bulunan taşlar nasıl oluşmuştur?

Kısa Cevap :

Maddeler Halinde Çevremizde bulunan taşlar şu şekillerde oluşmuştur:

  1. Magmatik Taşlar: Yeraltındaki erimiş kayaçların (magma) yüzeye çıkıp soğumasıyla oluşur. Yüzeyde hızlı soğuyanlar volkanik taşlar (örneğin obsidyen), derinlerde yavaş soğuyanlar ise plütonik taşlar (örneğin diorit) olarak bilinir.
  2. Sedimenter Taşlar: Rüzgar, su ve buzulların taşıdığı malzemelerin birikmesi ve zamanla sıkışıp sertleşmesiyle oluşur. Bu taşlar, eski kayaçların parçalarının veya organik maddelerin bir araya gelmesiyle oluşur. Örneğin, kum taşları ve fosilli kireçtaşları bu şekilde oluşur.
  3. Metamorfik Taşlar: Mevcut taşların yüksek sıcaklık ve basınca maruz kalarak yeni mineral yapıları kazanmasıyla oluşur. Örneğin, kireçtaşı mermer, granit ise gnays haline dönüşür.

Bu farklı oluşum süreçleri, çevremizde çeşitli türde ve yapıda taşların bulunmasını sağlar.

Uzun Cevap :

Madde Madde Çevremizde bulunan taşlar üç ana yolla oluşur:

  1. Magmatik Taşlar: Yer kabuğundaki magmanın soğuyup katılaşmasıyla oluşur. Yüzeyde hızla soğuyanlar volkanik (örneğin bazalt), yer altında yavaşça soğuyanlar ise plütonik (örneğin granit) taşlardır.
  2. Sedimenter (Tortul) Taşlar: Su, rüzgar ve buzullar gibi dış etkenlerle taşınan malzemelerin birikmesi ve zamanla sıkışıp sertleşmesiyle oluşur. Örneğin, kum taşları ve kalkerler bu şekilde oluşur.
  3. Metamorfik Taşlar: Mevcut taşların yüksek sıcaklık ve basınç altında değişime uğramasıyla oluşur. Örneğin, kireçtaşı mermer, şist gnays haline gelir.

Bu süreçler, taşların çeşitli tür ve özelliklere sahip olmasını sağlar.

4. Sınıf Fen Bilimleri MEB Yayınları Ders Kitabı Sayfa 24 Cevapları

UYGULAYALIM Kayaçlar Nasıl Oluşur? 

Amaç: Yer kabuğunun kara tabakasının kayaçlardan oluştuğunu fark etmek.

MALZEMELER

1 adet 50 cm x70 cm mukavva
1 adet yapıştırıcı
1 adet A4 kâğıdı
1 adet makas
1 paket kırmızı oyun hamuru
1 paket kahverengi oyun hamuru
1 adet büyük taş parçası
1 avuç çakıl taşı
1 avuç kum

UYGULAMA BASAMAKLARI 

• Kahverengi oyun hamuruna dağ şeklini veriniz.
• Kırmızı oyun hamuruna dağdan aşağıya akan lav şeklini veriniz.
• Oluşturduğunuz yanardağı mukavvanın üzerine sabitleyiniz.
• Lavların bittiği yere büyük taş parçasından başlayarak sırasıyla çakıl taşlarını ve kumu yapıştırınız.
• A4 kâğıdından makasla küçük kâğıt parçaları kesiniz.
• Kestiğiniz kâğıtlara kayacın oluşum sürecindeki yapıların isimlerini yazarak uygun yerlere yapıştırınız.

Soru : Kayaçların nasıl oluştuğunu açıklayınız.

Kısa Cevap :

Madde Madde Kayaçlar üç şekilde oluşur:

  1. Magmatik Kayaçlar: Magmanın soğumasıyla oluşur. Örneğin, granit (yavaş soğuma) ve bazalt (hızlı soğuma).
  2. Sedimenter Kayaçlar: Rüzgar, su ve buzulların taşıdığı malzemelerin birikmesi ve sıkışmasıyla oluşur. Örneğin, kumtaşı ve kireçtaşı.
  3. Metamorfik Kayaçlar: Mevcut kayaçların yüksek sıcaklık ve basınç altında değişmesiyle oluşur. Örneğin, mermer (kireçtaşından) ve şist (çamurtaşından).

Uzun Cevap :

Maddeler Halinde Kayaçlar, üç ana süreçle oluşur:

  1. Magmatik Kayaçlar:
    • OluÅŸumu: Yer kabuÄŸunun derinliklerinde bulunan erimiÅŸ kayaç materyali olan magma, yer yüzüne doÄŸru yükselir ve soÄŸur. SoÄŸuma sürecine baÄŸlı olarak farklı türlerde magmatik kayaçlar oluÅŸur.
    • Yüzeyde SoÄŸuma (Volkanik Kayaçlar): Magma, volkanik faaliyetlerle yeryüzüne çıkar ve hızla soÄŸuyarak volkanik kayaçları oluÅŸturur. ÖrneÄŸin, bazalt ve obsidyen.
    • Yeraltında SoÄŸuma (Plütonik Kayaçlar): Magma, yer altında yavaşça soÄŸur ve plütonik kayaçları oluÅŸturur. ÖrneÄŸin, granit ve diorit.
  2. Sedimenter (Tortul) Kayaçlar:
    • OluÅŸumu: Rüzgar, su, buzullar ve yerçekimi gibi dış etkenlerle taşınan kayaç parçaları, mineral taneleri ve organik maddeler birikerek tabakalar halinde çökelir. Bu malzemeler zamanla sıkışır ve sertleÅŸir.
    • Kimyasal Tortul Kayaçlar: Minerallerin su içinde çözünüp, sonra çökelmesiyle oluÅŸur. ÖrneÄŸin, kaya tuzu ve jips.
    • Organik Tortul Kayaçlar: Organik maddelerin birikmesiyle oluÅŸur. ÖrneÄŸin, kömür ve kireçtaşı.
  3. Metamorfik Kayaçlar:
    • OluÅŸumu: Mevcut kayaçlar, yüksek sıcaklık ve basınç altında kimyasal ve fiziksel olarak deÄŸiÅŸime uÄŸrayarak yeni tür kayaçlara dönüşür. Bu süreç, genellikle yer kabuÄŸunun derinliklerinde gerçekleÅŸir.
    • Foliated (Yapraklı) Metamorfik Kayaçlar: Mineral taneleri paralel tabakalar halinde düzenlenir. ÖrneÄŸin, ÅŸist ve gnays.
    • Non-foliated (Yapraksız) Metamorfik Kayaçlar: Mineral taneleri rastgele düzenlenir. ÖrneÄŸin, mermer ve kuvarsit.

Bu üç ana süreç, doğada çeşitli kayaç türlerinin oluşumunu ve çeşitliliğini sağlar.

4. Sınıf Fen Bilimleri MEB Yayınları Ders Kitabı Sayfa 25 Cevapları

Soru : Ürünlerin ekonomik değerini yapıldıkları ham maddeler de belirler. Ekonomik değer taşıyan kayaçların ham madde olarak çıkarılmasının ülkemiz için önemi nedir? Tartışınız.

Kısa Cevap :

Madde Madde Ekonomik değer taşıyan kayaçların ham madde olarak çıkarılmasının ülkemiz için önemi şunlardır:

  1. Ekonomik Katkı: Döviz geliri ve istihdam sağlar.
  2. Sanayi Destekleme: Yerli hammadde temini, sanayinin geliÅŸimini destekler.
  3. Bölgesel Kalkınma: Kırsal bölgelerde ekonomik canlılık ve altyapı gelişimini teşvik eder.
  4. Enerji Güvenliği: Yerel enerji kaynaklarını artırarak dışa bağımlılığı azaltır.
  5. Uluslararası Rekabet: Stratejik minerallerle uluslararası rekabet gücünü artırır.

Ancak, çevresel etkiler göz önünde bulundurularak sürdürülebilir madencilik yapılmalıdır.

Uzun Cevap :

Ekonomik değer taşıyan kayaçların ham madde olarak çıkarılmasının ülkemiz için önemi şunlardır:

  1. Ekonomik Kalkınma:
    • Gelir Artışı: Madencilik, ülke ekonomisine doÄŸrudan katkı saÄŸlar. Madenlerin ihracatı, döviz geliri getirir.
    • Ä°stihdam: Madencilik sektörü, birçok kiÅŸiye iÅŸ imkanı saÄŸlar ve bu da iÅŸsizliÄŸin azaltılmasına katkıda bulunur.
  2. Sanayi ve Teknoloji GeliÅŸimi:
    • Ham Madde Temini: Sanayi için gerekli olan ham maddelerin yerli kaynaklardan saÄŸlanması, dışa bağımlılığı azaltır.
    • Teknolojik Ä°lerleme: Madencilik teknolojilerinin geliÅŸimi, genel olarak teknoloji ve mühendislik alanlarında ilerlemeye katkıda bulunur.
  3. Bölgesel Kalkınma:
    • Yerel Ekonominin Canlanması: Madencilik faaliyetleri, özellikle kırsal ve geliÅŸmemiÅŸ bölgelerde ekonomik canlanmaya yol açar.
    • Altyapı GeliÅŸimi: Madencilik bölgelerinde yol, enerji ve su gibi altyapı yatırımları yapılır, bu da bölgesel kalkınmayı destekler.
  4. Enerji Güvenliği:
    • Yerel Enerji Kaynakları: Özellikle kömür ve diÄŸer enerji minerallerinin çıkarılması, enerji güvenliÄŸini artırır ve enerji ithalatını azaltır.
  5. Uluslararası Rekabet Gücü:
    • Stratejik Mineraller: Nadiren bulunan veya stratejik öneme sahip minerallerin çıkarılması, ülkenin uluslararası alandaki stratejik konumunu güçlendirir.

Ancak, madencilik faaliyetlerinin çevresel etkileri de dikkate alınmalı ve sürdürülebilir madencilik uygulamaları benimsenmelidir. Bu denge, ekonomik faydaları en üst düzeye çıkarırken çevresel zararları en aza indirir.

4. Sınıf Fen Bilimleri MEB Yayınları Ders Kitabı Sayfa 27 Cevapları

Soru : Aşağıda madenlerin kullanım alanları rakamlarla, maden görselleri ise harflarle verilmiştir. Madenler ile madenlerin kullanım alanlarını eşleştirerek harfleri numaraların yanına yazınız.

Cevap :

1) Cam ve seramik üretiminde, çamaşır deterjanı üretiminde, tarımda kullanılan bir madendir. = Ç

2) İletken bir maden olduğu için elektrik kablolarının üretiminde kullanılır. = B

3) Kuyumculuk ve süs eşyası üretiminde, elektrikli ve elektronik eşyaların üretiminde, diş hekimliğinde, madalya ve resmî para yapımında kullanılan bir madendir. = A

4) İnşaatlarda, heykelcilikte ve süs eşyası üretiminde kullanılmaktadır. = D

Soru : Ülkemizde çıkarılan madenler ile ilgili bilgileri hangi kurumdan alabiliriz? Araştırınız. Araştırma sonuçlarını arkadaşlarınızla paylaşınız.

Kısa Cevap :

Ülkemizde çıkarılan madenler hakkında bilgi almak için:

  1. Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (MAPEG)
  2. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)
  3. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı
  4. Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) ve Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu (TKİ)

Bu kurumların web siteleri ve raporları bilgi kaynağı sağlar.

Uzun Cevap :

Ülkemizde çıkarılan madenler ile ilgili bilgileri alabileceğiniz başlıca kurumlar şunlardır:

  1. Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (MAPEG):
    • Türkiye’deki maden arama, geliÅŸtirme ve iÅŸletme faaliyetlerini düzenleyen ve denetleyen kurumdur. Resmi web sitesi ve yayınları aracılığıyla madenler hakkında bilgi saÄŸlar.
  2. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK):
    • Türkiye’nin madencilik sektörüne iliÅŸkin istatistikleri yayınlar. Yıllık madencilik verileri ve raporlar, üretim miktarları, ihracat ve ithalat verileri burada bulunabilir.
  3. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı:
    • Maden ve enerji kaynaklarının yönetimi ile ilgili politikaları belirler ve uygular. Bakanlığın resmi web sitesinde madenlerle ilgili çeÅŸitli raporlar ve duyurular yer alır.
  4. Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) ve Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu (TKİ):
    • Türkiye’de taÅŸkömürü ve linyit madenciliÄŸi ile ilgili faaliyetleri yürütür. Bu kurumların web siteleri ve yayımladığı raporlar madenler hakkında detaylı bilgi sunar.

Bu kurumların web siteleri ve yayımladığı raporlar, ülkemizdeki madenler ve madencilik sektörü hakkında kapsamlı ve güncel bilgiler edinmenizi sağlar.

4. Sınıf Fen Bilimleri MEB Yayınları Ders Kitabı Sayfa 28 Cevapları

FEN, MÜHENDİSLİK VE GİRİŞİMCİLİK UYGULAMALARI 

Soru : Ülkemiz ekonomisine katkıda bulunan madenleri öğrendiniz. Bu madenler günlük hayatta kullandığınız hangi eşyaların yapımında kullanılmaktadır?

Cevap :

Gümüş : Takı ve Fotoğrafçılık malzemeleri

Çinko : Pil, Kaplar, Çatı kaplama

Alüminyum : Alüminyum folyo, Tencere ve tava kaplamaları

Bakır : Kablo yapımı, Boru yapımı

 

Our Score

Bir yanıt yazın

error: Content is protected !!