7. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Sayfa 71-72 MEB Yayınları
7. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Mitoz ve Mayoz Bölünme Arasındaki Farklar Metni Etkinlik Cevapları Sayfa 71, 72
7. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Mitoz ve Mayoz Bölünme Arasındaki Farklar Metni Etkinlik Cevapları
7. Sınıf Fen Bilimleri Kitabı Sayfa 71-72
MİTOZ BÖLÜNME
- Vücut hücrelerinde görülür.
- Sonucunda iki hücre oluşur.
- Kromozom sayısı sabit kalır.
- Oluşan hücrelerin genetik yapısı ana hücreden ve birbirinden farklıdır.
- Eşeyli üreyen canlılarda eşey (üreme) hücrelerinin oluşumunu sağlar.
MAYOZ BÖLÜNME
- Üreme ana hücrelerinde görülür.
- Sonucunda dört hücre oluşur.
- Kromozom sayısı yarıya iner.
- Oluşan hücrelerin genetik yapısı ana hücre ile aynıdır.
- Tek hücrelilerde üremeyi, çok hücrelilerde ise yaraların onarılmasını ve büyüme gibi olayları sağlar.
7. Sınıf Fen Bilimleri MEB Yayınları Ders Kitabı Sayfa 72 Cevapları
1- Yukarıdaki görsellerden yararlanarak mitoz ve mayoz bölünmeyi aşağıdaki özellikler bakımından karşılaştırınız.
Cevap :
a) Oluşan hücre sayısı : mitoz bölünmede 2, mayoz bölünmede 4’tür.
b) Oluşan hücrelerin kromozom sayısı ve genetik yapısı : mitoz bölünmede birbirinin aynısı iken mayoz bölünmede birbirinden farklıdır.
2- Mayoz bölünme sırasında gerçekleÅŸen parça deÄŸiÅŸimi olayının canlılar açısından önemini açıklayınız.Â
Kısa Cevap :
Mayoz bölünme sırasında gerçekleşen parça değişimi (crossing-over) olayı, homolog kromozomlar arasında genetik materyal değişimini sağlar.
Bu olay, genetik çeşitlilik oluşturarak canlıların çevresel değişimlere uyum yeteneğini artırır. Genetik çeşitlilik, popülasyonların hastalıklara karşı dayanıklılığını yükseltir ve evrimsel süreçleri hızlandırır.
Bu sayede türlerin uzun vadeli hayatta kalma ve üreme başarıları artar. Parça değişimi, ayrıca zararlı mutasyonların etkisini hafifletebilir ve yeni türlerin oluşumuna katkıda bulunabilir. Genel olarak, bu olay canlıların adaptasyon ve evrim süreçlerini destekleyen temel bir biyolojik mekanizmadır.
Uzun Cevap :
Mayoz bölünme sırasında gerçekleşen parça değişimi (crossing-over) olayı, homolog kromozomlar arasında genetik materyal değişimini ifade eder. Bu olay, mayozun profaz I evresinde gerçekleşir ve canlılar açısından birçok önemli avantaj sağlar:
Genetik Çeşitlilik
- Yeni Gen Kombinasyonları: Parça değişimi, kromozomlar arasında yeni gen kombinasyonları oluşturur. Bu, yavruların genetik olarak ebeveynlerinden farklı olmasını sağlar. Genetik çeşitlilik, popülasyonların çevresel değişimlere daha iyi uyum sağlamasına yardımcı olur ve evrimsel süreçleri hızlandırır.
Adaptasyon ve Doğal Seçilim
- Çevresel Değişimlere Uyum: Genetik çeşitlilik, popülasyonların çeşitli çevresel koşullara uyum sağlamasını kolaylaştırır. Farklı genetik kombinasyonlara sahip bireyler, belirli çevresel zorluklara karşı daha dayanıklı olabilir.
- Doğal Seçilim: Genetik çeşitlilik, doğal seçilim sürecinin etkili bir şekilde işlemesini sağlar. Çevreye daha iyi uyum sağlayan gen kombinasyonlarına sahip bireyler hayatta kalma ve üreme şansını artırır, bu da popülasyonun genel adaptasyon seviyesini yükseltir.
Hastalıklara Karşı Dayanıklılık
- Genetik Hastalıkların Yayılmasını Azaltır: Parça değişimi, zararlı mutasyonların etkisini hafifletebilir. Bir kromozomda bulunan zararlı bir gen, homolog kromozomda sağlıklı bir genle dengelenebilir, bu da bireyin sağlığını koruyabilir.
Türler Arası Çeşitlilik
- Yeni Türlerin Oluşumu: Parça değişimi, yeni türlerin oluşumuna katkıda bulunabilir. Zaman içinde birikmiş genetik farklılıklar, popülasyonların yeni türler haline evrimleşmesine yol açabilir.
Evrimsel Yararlar
- Uzun Vadeli Evrimsel Başarı: Parça değişimi, uzun vadede türlerin evrimsel başarısını artırır. Genetik çeşitliliği yüksek olan popülasyonlar, uzun süre boyunca değişen çevre koşullarına uyum sağlama konusunda daha avantajlıdır.
Sonuç olarak, mayoz bölünme sırasında gerçekleşen parça değişimi olayı, canlılar açısından genetik çeşitliliği artırarak, adaptasyon ve evrim süreçlerini destekler. Bu olay, bireylerin ve popülasyonların uzun vadeli hayatta kalma ve üreme başarılarını doğrudan etkileyen temel biyolojik mekanizmalardan biridir.
3- Eşeyli üreyen canlılarda eşey hücrelerinin mayoz bölünme yerine mitoz bölünme ile oluştuğunu varsayınız. Bu durumun canlılar açısından olumlu ya da olumsuz ne gibi sonuçları olacağını düşününüz. Düşüncelerinizi arkadaşlarınızla tartışınız.
Cevap :
Eşeyli üreyen canlılarda eşey hücrelerinin mayoz bölünme yerine mitoz bölünme ile oluşması durumunda, canlılar açısından çeşitli olumlu ve olumsuz sonuçlar ortaya çıkabilir. Bu durumu birkaç açıdan değerlendirebiliriz:
Olumsuz Sonuçlar
- Genetik Çeşitliliğin Azalması:
- Mayoz bölünme, genetik çeşitliliğin ana kaynağıdır. Mitoz bölünme ile oluşan eşey hücreleri, genetik çeşitlilik sağlamaz. Bu, popülasyonların çevresel değişimlere ve hastalıklara uyum yeteneğini ciddi şekilde azaltır.
- Evrim Sürecinin Yavaşlaması:
- Genetik çeşitlilik evrim sürecinin itici gücüdür. Çeşitlilik olmadan, doğal seçilim etkin bir şekilde çalışamaz ve türler çevresel değişimlere hızlı bir şekilde adapte olamaz.
- Artan Genetik Hastalık Riski:
- Genetik çeşitliliğin azalması, zararlı mutasyonların popülasyonda yayılma riskini artırır. Bu, genetik hastalıkların ve anormalliklerin daha yaygın hale gelmesine yol açabilir.
Olumlu Sonuçlar
- Kısa Vadeli Genetik Stabilite:
- Mitoz bölünme ile oluşan eşey hücreleri, ebeveynlerin genetik materyalini aynen kopyalar. Bu, kısa vadede genetik stabilite sağlar ve belirli avantajlı genetik özelliklerin korunmasına yardımcı olabilir.
- Basit ve Hızlı Üreme:
- Mitoz bölünme daha basit ve hızlıdır. Bu, eşey hücrelerinin daha hızlı üretilebileceği anlamına gelir, bu da belirli koşullar altında üreme hızını artırabilir.
180