8. Sınıf Fen Bilimleri Çalışma Kitabı Güçlendiren Sorular-2 Metni Etkinlik Cevapları
“8. Sınıf Fen Bilimleri Çalışma Kitabı Sayfa 50-51 MEB Yayınları”
8. Sınıf Fen Bilimleri Çalışma Kitabı 50-51
1. Bezelyeler ile yapılan üç farklı çaprazlamanın sonucuna ilişkin bilgiler İçeren grafikler aşağıda verilmiştir.
Buna göre aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi doğrudur?
A) Aa aa AA
B) AA Aa aa C) aa Aa AA
D) aa AA Aa
Cevap: C Şıkkı
2. Fen bilimleri öğretmeni kalıtım île ilgili kavram ve örneklerin olduğu kartları tahtaya asarak öğrencilerinden bunları eşleştirmelerini istemiştir. Bu kartlar ve örnekler aşağıda verilmiştir.
Buna göre uygun eşleştirmeler yapıldığında açıkta kalan kavram ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Canlıların gen yapılarına da bağlı olarak ortaya çıkan dış görünüşleridir.
B) Canlıların dış görünüşünün oluşmasında etkili gen yapısıdır.
C) Etkisini canlının dış görünüşünde her zaman gösterebilen gendir. D) Birbirinin aynısı olan iki alelin bir araya gelmesi ile oluşan genotiptir.
Cevap: D Şıkkı
3. Tohum rengi bakımından iki bezelyenin çaprazlanması sonucuna İlişkin grafik aşağıda verilmiştir. Buna göre verilen çaprazlama ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Çaprazlanan bezelyelerin İkisi de homozigot baskın özelliktedir.
B) Çaprazlama sonucu oluşan bezelyelerin tamamı, heterozigot (melez) genotip özelliğine sahiptir. C) Oluşan bezelyelerin %75’inİn fenotipinde baskın özellik etkisini gösterir.
D) Oluşan bezelyelerin %25’inin genotipinde baskın gen bulunmaktadır.
Cevap: C Şıkkı
4. Aşağıda uzun boylu ve kısa boylu bezelyelerin çaprazlanmasına ilişkin bir görsel verilmiştir. Buna göre seçeneklerde verilenlerden hangisi yanlıştır? (Bezelyelerde uzun boy alelî, kısa boy aleline baskındır.)
A) Çaprazlanan bezelyelerden uzun boylu olan saf döldür.
B) Çaprazlama sonucu oluşan kısa boylu bezelyenin genotipi homozigottur.
C) Çaprazlanma sonucu uzun boylu bezelyelerin genotipi heterozîgottur.
D) Çaprazlanan kısa boylu bezelye saf döldür.
Cevap: A Şıkkı
8. Sınıf Fen Bilimleri MEB Yayınları Çalışma Kitabı 51 Cevapları
5. Genetik hastalıklar, DNA’daki değişimler sonucu ortaya çıkan hastalıklardır. DNA’daki bu değişimler gen olarak adlandırılan nükleotid dizileri üzerinde meydana gelir. Bu durumdan etkilenen genlerin yapısında bozulmalar meydana gelebilir. Genin yapısındaki bozulma, kişinin yaşamsal fonksiyonlarını etkileyebilir. Bu tür bozulmalar genetik hastalıklara neden olabilir. Birbiri İle kan bağı olan kişilerde bu durumun görülme sıklığı fazladır.
Çünkü akrabaların aynı hastalık genini taşıma ihtimali yüksektir. Metne göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
A) Kuzen evlilikleri ile doğacak çocuklarda kalıtsal hastalık görülme ihtimali fazladır.
B) Kalıtsal hastalık olma İhtimali soydan gelen özelliklerle ilgilidir.
C) Her bireyin kalıtsal hastalıklı doğma ihtimali farklı olabilir. D) Akraba olmayan bireylerin evliliklerinde kalıtsal hastalıklı çocuk olma ihtimali yoktur.
Cevap: D Şıkkı
6. Mendel, bezelyeler üzerinde çaprazlamalar yaparak ilk defa olasılık hesaplamalarını kullanmıştır. Mendel’in bezelye özellikleri için kullanmış olduğu çaprazlama yöntemi, bezelye dışındaki diğer canlıların özellikleri için de kullanılır.
Buna göre Emre, tablosundaki çaprazlamalardan hangilerini doğru yapmıştır?
A) III ve V
B) I,II ve III
C) I,II ve IV D) II, III ve V
8. Sınıf Fen Bilimleri Çalışma Kitabı Beceri Temeli Etkinlikler Metni Etkinlik Cevapları
“8. Sınıf Fen Bilimleri Çalışma Kitabı Sayfa 48-49 MEB Yayınları”
8. Sınıf Fen Bilimleri Çalışma Kitabı 48-49
Fen bilimleri dersinde karakterlerin çaprazlamaları île İlgili bir bulmaca tasarlanır. Bulmacada Punnet karesi yöntemi kullanılır. Bu yönteme göre, karenin sol ve üst köşelerine ebeveyn özellikleri, birbiri ile kesişen bölgelerine İse ilgili karakterler yazılır. Bulmacada genotipleri verilen birinci ve ikinci ata bezelyelerin yavrularının oluşabilecek genotiplerinin bulunması istenmektedir. K, L, M ve N çaprazlamalarında birinci ve ikinci ata ile ilgili aşağıdaki bilgiler verilmiştir. Çaprazlama sonucu oluşabilecek yavruların genotipleri hazırlanan tabloya yazılarak bulmaca çözülmelidir. Ata bezelyelerin genotipleri ve çaprazlanacak özellikleri ilk tablodadır.
Soru : a) Buna göre yandaki bulmacayı uygun ata ve yavruların genotipleri ile doldurunuz.
Cevap:
“8. Sınıf Fen Bilimleri MEB Yayınları Çalışma Kitabı 48 Cevapları”
Soru : b) Bulmacada çaprazlamasını yaptığınız bezelyelerin genotip ve fenotip oranlarını aşağıdaki tabloya yazınız.
Cevap:
“8. Sınıf Fen Bilimleri Çalışma Kitabı 48-49 Cevapları”
8. Sınıf Fen Bilimleri MEB Yayınları Çalışma Kitabı 49 Cevapları
Vücut kromozomlarında çekinik gen ile taşınan kalıtsal bir hastalık bakımından oluşabilecek dört farklı durum aşağıda verilmiştir.
Soru : Bu durumlar ile ilgili olarak aşağıdaki soruları cevaplayınız.
1. Kalıtsal hastalığı bulunan bir çocuğun dünyaya gelme ihtimali hangi ailede en fazladır?
Cevap:
1. Aile
2. İkinci ailede baba hasta olmasına rağmen çocukları hasta değildir. Bu durumun nedenini açıklayınız.
Cevap:
Hastalık çekinik genlerle taşınır. Hastalığın ortaya çıkabilmesi için hem anneden hem de babadan hastalık genleri gelmelidir. Annede hastalık geni olmadığı için baba hasta olmasına rağmen çocuklarda hastalık ortaya çıkmamıştır.
3. Taşıyıcı bireylerde hastalık belirtileri görülmemektedir. Anne ve babanın taşıyıcı olduğu bir ailede hastalıklı birey oluşma İhtimali yüzde kaçtır?
Cevap:
%25
4. Kalıtsal hastalıklar açısından taşıdığı risk değerlendirildiğinde akraba evlilikleri yukarıdaki ailelerden hangisinin durumuna benzetilebilir? Neden?
Cevap:
Birinci aileye benzetilebilir. Akrabalarda aynı kalıtsal hastalık için benzer özellikte gen bulunma ihtimali daha fazladır.
8. Sınıf Fen Bilimleri Çalışma Kitabı Kazanım Temeli Etkinlikler Metni Etkinlik Cevapları
“8. Sınıf Fen Bilimleri Çalışma Kitabı Sayfa 42-43-44-45-46-47 MEB Yayınları”
8. Sınıf Fen Bilimleri Çalışma Kitabı 42-43-44-45-46-47
Soru : Aşağıdaki metinde boş bırakılan yerleri kutucuk içinde verilen uygun ifadelerle tamamlayınız.
Cevap:
Canlıların kalıtsal olarak sahip olduğu her bir özellik karakter (kalıtsal özellik) olarak ifade edilir. İnsanlarda; ten, göz ve saç rengi, kan grubu gibi özellikler kalıtsal karakterlere örnek verilebilir. Kalıtsal özelliklerin bir kuşaktan bir sonraki kuşağa aktarımına kalıtım denir. Kalıtımı inceleyen bilim dalına da genetik (kalıtım bilimi) denir. Bezelyeler üzerinde çalışmalar yapan Mendel kalıtımı açıklayan önemli bilim İnsanlarından biridir.
Bir karakterin ortaya çıkmasında etkili olan gen yapısına genotip denir. Canlıların hem genetik hem de çevresel faktörler yardımıyla ortaya çıkan dış görüntüsüne ise fenotip denir.
Bir karakter oluşumuna etki eden genlerin aynı olmasına homozigot (saf döl) denir. Bu gen çifti “AA”, “aa” şeklînde gösterilebilir. Bir karakterin oluşumuna etki eden genler birbirinden farklı olabilir. Buna heterezigot (melez döl) denir. Bu gen çifti “Aa” , “Bb” şeklinde gösterilebilir.
Melez dölde etkisini gösteren gene baskın (dominant) gen denir. Bu genin harf gösterimi “A”, “B”, “C” şeklînde olabilir. Melez dölde etkisini gösteremeyen gene çekinik (resesif) gen denir. Bu genin harf gösterimi “a”, “b”, “c” şeklînde olabilir.
Canlıdaki bîr karaktere ait gen çifti “Aa” şeklinde gösterilmiş İse bu gen çiftinde baskın gen A, çekinik gen İse a harfi ile temsil edilmektedir.
Aralarında kan bağı olan bireyler arasında yapılan evlilikler akraba evliliği olarak tanımlanır. Akrabalar arasında genetik benzerlik fazla olduğu İçin akraba evliliklerinde kalıtsal hastalık görülme İhtimali normal evliliklere oranla daha fazladır.
8. Sınıf Fen Bilimleri MEB Yayınları Çalışma Kitabı 43 Cevapları
Soru : Aşağıda verilen ifadeleri “Doğru” ya da “Yanlış” olarak değerlendiriniz ve ifadeye ait uygun kutucuğu tarayınız.
Cevap:
(Doğru)1. Karakterlerin kodlanmış olduğu DNA bölümüne gen denir.
(Doğru)2. Melez döllerin çaprazlanması ile saf döller oluşabilir.
(Doğru)3. Anne ve babadan farklı özellikler İçeren alellerin gelmesi durumuna melez döl denir.
(Yanlış)4. Canlıların genotipî, dış görünüşlerine bakılarak her zaman belirlenebilir.
(Yanlış)5. Çekinik bir alel ile bir araya geldiğinde taşıdığı özelliği gösteremeyen alele baskın alel denir.
(Doğru)6. Baskın aleller İfade edilirken büyük harf kullanılır.
(Doğru)7. Bir karaktere ait genlerden baskın ve çekinik olan aynı harfin büyüğü ve küçüğü ile ifade edilir.
(Yanlış)8. Kahverengi saç rengi aleli, sarı saç rengi alelîne baskındır. Bu durumda kahverengi saç aleli “K” ile ifade edilirse sarı saç aleli “s” ile ifade edilebilir.
(Yanlış)9. Akraba evliliklerinde kalıtsal hastalık görülme İhtimali diğer evliliklere göre daha düşüktür.
(Doğru)10. Bezelyelerde çekinik bîr karakterin ortaya çıkması için çaprazlanan her iki bezelyeden o karaktere aît çekinik alel gelmek zorundadır.
(Doğru)11. Bir karakter bakımından melez olan bireylerin dış görünüşlerinde çekinik gen özelliği görülmez.
(Yanlış)12. Melez döller çaprazlandığında çekinik fenotipli birey ortaya çıkma ihtimali yoktur.
(Yanlış)13. Bir karakter bakımından melez olan bireylerde çekinik özellikte alel yoktur.
(Yanlış)14. Farklı özellikteki iki alelin bir araya gelmesi İle saf döl oluşur.
(Yanlış)15. Çiçek rengi bakımından farklı fenotipteki iki bezelyenin çaprazlanması ile saf döl bezelye oluşmaz.
(Yanlış)16. Çekinik bir karakterin ortaya çıkabilmesi İçin sadece saf döl çekinik ikî bezelyenin çaprazlanması gerekir.
(Doğru)17. Saf döl baskın ve saf döl çekinik İki bezelyenin çaprazlanması sonucu oluşacak tüm bireyler kesinlikle melez genotiplidir.
(Doğru)18. Karakterin ortaya çıkmasını sağlayan gen yapısına genotip denir.
(Doğru)19. İnsanlarda cinsiyet X ve Y kromozomları ile belirlenir.
8. Sınıf Fen Bilimleri MEB Yayınları Çalışma Kitabı 44 Cevapları
Soru : Aşağıda verilen kavramlar ile kavramlara ait açıklamaları eşleştiriniz.
Cevap:
1- I 2- G 3- F 4- İ 5- E 6- H 7- – 8- A 9- C 10- B 11- D
8. Sınıf Fen Bilimleri MEB Yayınları Çalışma Kitabı 45 Cevapları
Soru : Bir çaprazlama sonucuna ilişkin bazı bilgiler kullanılarak aşağıdaki grafikler çiziliyor. Grafik verilerini değerlendirerek çaprazlama alanına uygun genotipleri yazınız (Baskın gen için “S” harfini kullanınız.).
Cevap:
“8. Sınıf Fen Bilimleri MEB Yayınları Çalışma Kitabı 45 Cevapları”
Soru : Bu şemadan hareketle aşağıda verilen ifadeleri tamamlayınız.
Cevap:
1. Bu çaprazlamada yüzde %25 oranında saf baskın birey oluşmuştur.
2. Bu çaprazlamada yüzde %25 oranında saf çekinik birey oluşmuştur.
3. Verilere göre baskın olan sarı çekinik olan ise yeşil tohum rengi özelliğidir.
4. Çaprazlanan bezelyelerin fenotipleri Sarı tohum x Sarı tohum şeklindedir.
8. Sınıf Fen Bilimleri MEB Yayınları Çalışma Kitabı 46 Cevapları
Soru : Aşağıda karışık hâlde verilen harfleri düzenleyerek “Aynı soydan gelen bireyler arasında yapılan evliliktir.” tanımına sahip olan kavrama ulaşınız. Ulaştığınız kavramı boş kutucuklara yazınız.
Cevap:
Şifre “AKRABA EVLİLİĞİ”
Soru : Bu kavramın olumsuz sonuçlarını açıklayınız.
Cevap:
Bu evlilikler sonucu dünyaya gelecek bireylerin kalıtsal hastalıklı olma ihtimali, akraba olmayanlar arasında yapılan evliliklere göre daha fazladır.
Soru : Aşağıda akraba evliliği ile ilgili bazı İfadelerin yer aldığı bir diyagram verilmiştir. Bilgiler doğru İse ‘D” yanlış İse “Y” oku yönünde İlerlenecektir,
1. Buna göre bütün ifadeler hatasız değerlendirildiğinde kaçıncı çıkışa ulaşılır?
Cevap: 2. Çıkış
2. Diyagramdaki yanlış ifadelerin olduğu kutucuklardaki noktalı yerlere ilgili ifadenin doğrusunu yazınız.
Cevap:
II. Akrabalar arasında gen benzerliğinin fazla olması kalıtsal hastalıkların ortaya çıkma ihtimalini arttırır.
III. Akraba evliliklerinde kalıtsal hastalıklı birey görülme ihtimali daha fazladır.
8. Sınıf Fen Bilimleri MEB Yayınları Çalışma Kitabı 47 Cevapları
Gregor Mendel (Gıregor Mendel) kalıtım biliminin öncüsü olarak tanınan bilim insanıdır. Mendel, kalıtımla İlgili çalışma ve araştırmalarında bezelye bitkisini kullanmıştır. Mendel, ilk olarak mor çiçekli bezelye île beyaz çiçekli bezelyeleri çaprazlamıştır. Bu durumda oluşabilecek 1. kuşak (F1 dölü) bezelyeler görselde verilmiştir.
Soru : Buna göre aşağıdaki çaprazlamada kullanılan bezelye çiçeklerinin genotip ve fenotipleri ile ilgili verilen alanları doldurunuz. Çaprazlama sonucu oluşabilecek bezelyelerin genotip ve fenotip oranlarını da belirtiniz.
Cevap:
“8. Sınıf Fen Bilimleri MEB Yayınları Çalışma Kitabı 47 Cevapları”
Soru : Mendel daha sonra 1. kuşakta (F dölü) oluşan bezelyeleri kendi aralarında çaprazlamış ve görseldeki gibi 2. kuşak (F dölü) bezelyeler ortaya çıkmıştır. Buna göre aşağıdaki çaprazlamada bezelye çiçeklerinin genotip, fenotip ve bunlara ait oranlarla ilgili alanları doldurunuz.
Cevap:
“8. Sınıf Fen Bilimleri Çalışma Kitabı Sayfa 42-43-44-45-46-47 Cevapları”
Soru : Yapılan çaprazlamalardan yola çıkarak aşağıdaki ifadeleri tamamlayınız.
Cevap:
1. Verilen çaprazlamalara göre mor çiçek oluşmasını sağlayan gen baskın özelliktedir.
Çünkü Mor çiçekli iki bezelye çarpıldığında beyaz çiçekli bezelye olmuştur. Mor çiçek geni çekinik olsaydı hepsinin mor çiçekli olması gerekirdi.
2. İlk çaprazlamada oluşan bezelyeler genotip olarak melez özelliktedir.
Çünkü İlk çaprazlama sonucu oluşan mor çiçekli bezelyeler kendi aralarında çaprazlandığında beyaz çiçekli bezelyede oluşmuştur.
8. Sınıf Fen Bilimleri Çalışma Kitabı Güçlendiren Sorular-1 Metni Etkinlik Cevapları
“8. Sınıf Fen Bilimleri Çalışma Kitabı Sayfa 40-41 MEB Yayınları”
8. Sınıf Fen Bilimleri Çalışma Kitabı 40-41
1. DNA molekülünün bîr parçasının kendisini eşlemesine İlişkin modelleme aşağıdaki gibi yapılıyor. Modele göre DNA molekülünün kendisini eşlemesi ile ilgili olarak hangisi yanlıştır?
A) Karşılıklı olarak bağlanması gereken nükleotid çeşitleri hatasız olarak bağlanmıştır. B) Eşleme sonrası oluşan yeni DNA molekülleri, tamamen yeni DNA zincirlerinden oluşmuştur.
C) Eşleme sırasında en fazla sayıda kullanılan moleküller fosfat ve deoksirîbozdur.
D) Eşleme sırasında en az sayıda kullanılan moleküller adenin ve timin nükleotiddir.
Cevap: B Şıkkı
2. Görselde K, L ve M harfleri île gösterilen DNA moleküllerinde eşlenme sırasında oluşan hatalar verilmiştir. Buna göre,
I. M ile gösterilen DNA’da oluşan bazı hatalar, karşılıklı olarak aynı bölgelerde olduğu için onarılamaz. II. K ile gösterilen DNA’da oluşan hatalar tek zincirde olduğu için onarılamaz. III. L İle gösterilen DNA’da oluşan hatalar, karşılıklı olarak aynı bölgede olmadığı için onarılabilir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I ve II B) I ve III
C) II ve III
D) I, II ve III
Cevap: B Şıkkı
3. Buna göre DNA’nın bu bölümü ile ilgili;
I. “b” harfi ile gösterilen yapı DNA’ya İsmini verir. II. “c” harfi ile gösterilen yapı sîtozîn nükleotididir. III. “a” harfi ile gösterilen yapı timin nükleotididîr.
ifadelerinden hangileri söylenebilir?
A) I ve II
B) I ve III
C) II ve III
D) I, II ve III
Cevap: A Şıkkı
4. Hücrenin bölünerek İki yeni hücre oluşturabilmesi için DNA molekülünün kendisi ile aynı özellikte yeni bir DNA üretmesi gerekir. Bunun için kendini eşlemelidir. Buna göre eşleme sırasında gerçekleşen,
I. Başlangıçtaki DNA ile nükleotid dizilimi aynı olan iki yeni DNA molekülü oluşur. II. DNA, bir fermuar gibi açılır. III. Karşılıklı nükleotidler arasındaki bağlar kopar. IV. Açılan uçlara, sitoplazmadan gelen uygun tamamlayıcı nükleotidler gelir.
numaralandırılmış olayların gerçekleşme sıralaması hangi seçenekte verilmiştir?
A) I-II-III-IV
B) I – III – II – IV C) III – II – IV -1
D) III – II -1 – IV
Cevap: C Şıkkı
8. Sınıf Fen Bilimleri MEB Yayınları Çalışma Kitabı 41 Cevapları
5. Bir etkinlik için DNA modeli yaparken kullanılan moleküller ve sayıları aşağıdaki grafikte gösterilmiştir. Grafik verilerine göre bu DNA modeli hakkında hangisi söylenebilir?
Cevap: D Şıkkı
6. Ada, DNA eşlenmesini anlatmak için bîr model tasarlar. Modelinde farklı boyutlarda hücrenin temel kısımlarından ikisini temsil eden tabaklar kullanır. Tabaklardaki düğmeler İse nükleotidleri temsil eder. Küçük tabağa 7 kırmızı, 3 turuncu, 7 beyaz ve 3 mavi düğme koyar. Büyük tabağa ise her renk düğmeden yirmişer tane koyar. Bu modelde, DNA eşlenmesinin gösterilmesi için büyük tabaktan küçük tabağa uygun sayıda düğme aktarılacaktır. Ada, büyük tabaktan aldığı 3 mavi düğmeyi küçük tabağa atar ve arkadaşlarından bu etkinlik hakkında yorumda bulunmalarını ister.
Tuğrul: Kırmızı düğmeler adenin nükleotidini temsil ediyor İse beyaz düğmeler guanin nükleotidini temsil eder.
Begüm: Eşlenme modelinin doğru olması İçin küçük tabağa büyük tabaktan toplam on altı adet daha düğme atılması gerekir.
Defne: Küçük tabak çekirdeği, büyük tabak sitoplazmayı temsil eder.
Buna göre hangi öğrenciler etkinliği yanlış yorumlamıştır?
A) Tuğrul ve Begüm
B) Tuğrul ve Defne
C) Begüm ve Defne
D) Tuğrul, Begüm ve Defne
8. Sınıf Fen Bilimleri Çalışma Kitabı Beceri Temeli Etkinlikler Metni Etkinlik Cevapları
“8. Sınıf Fen Bilimleri Çalışma Kitabı Sayfa 38-39 MEB Yayınları”
8. Sınıf Fen Bilimleri Çalışma Kitabı 38-39
Aşağıdaki tabloda DNA’nın eşlenmesi sırasında gerçekleşen olaylar ve bu olayları temsil eden kodlar verilmiştir.
a. Bu olayların gerçekleşme sıralarını tablodaki ilk sütuna yazınız.
b. Tablonun her satırında ilk sütuna yazdığınız sayı kadar ok işaretini soldan başlayarak “Kodlama” bölümünden sırasıyla seçiniz. Seçtiğiniz işaretleri çember içine alınız.
Cevap:
“8. Sınıf Fen Bilimleri MEB Yayınları Çalışma Kitabı 39 Cevapları”
c. Seçtiğiniz oklar aşağıdaki şerit tabloya yerleştirilecektir. Kodlama bölümünde önce 1, sonra 2, ardından 3 ve 4. satırda seçtiğiniz okları soldan sağa sırasıyla yerleştiriniz.
Cevap:
“8. Sınıf Fen Bilimleri Çalışma Kitabı 38 Cevapları”
d. Buna göre örnek kodlamayı dikkate alarak karıncanın izleyeceği yolu ve akrabalarının olduğu yuvayı bulunuz.
Cevap:
“8. Sınıf Fen Bilimleri MEB Yayınları Kitabı 38 Cevapları”
8. Sınıf Fen Bilimleri MEB Yayınları Çalışma Kitabı 39 Cevapları
Soru : Yanda verilen DNA modelini dikkate alarak aşağıdaki ifadeleri tamamlayınız.
Cevap:
1. Nükleotid modelde I ile gösterilen yapıdır.
2. Modelde II numara ile gösterilen fosfattır.
3. Deoksiriboz şeker modelde III numara ile gösterilmiştir.
4. Modelde IV, V, VI ve VII numaralar ile gösterilen yapı organik bazıdır.
5. Modelde adenin nükleotid, IV numara ile temsil edilirse; V numara, timin bazını gösterir.
6. Modelde VII numara, guanin bazını temsil ederse; VI numara, sitoz bazını temsil etmektedir.
7. Görseldeki DNA modelinde toplam 6 tane nükleotid modellenmiştir.
Soru : Çeşitli malzemeler kullanılarak İki farklı DNA molekülü hazırlanıyor. Molekülleri oluşturan zincirler; K, L, M ve N harfleri ile İsimlendiriliyor. Bu zincirlerdeki organik baz sayılarına ilişkin aşağıdaki grafik çiziliyor.
1. K zincirinin karşısına hangi zincir gelmelidir? Nedenini açıklayınız.
Cevap:
M zinciri gelmelidir. Çünkü nükleotid çeşitlerinin karşısına gelmesi gereken nükleotidlerin sayısı aynıdır.
2. L zincirinin karşısına hangi zincir gelmelidir? Nedenini açıklayınız.
Cevap:
N zinciri gelmelidir. Çünkü nükleotid çeşitlerinin karşısına gelmesi gereken nükleotidlerin sayısı aynıdır.
3. K zincirinin de içinde bulunduğu DNA molekülü oluşturulurken en fazla kullanılan iki molekül çeşidi hangileridir? Nedenini açıklayınız.
Cevap:
En çok fosfat ve şeker molekülü bulunur çünkü her nükleotidin yapısında bu moleküllerden vardır.
8. Sınıf Fen Bilimleri Çalışma Kitabı Kazanım Temeli Etkinlikler Metni Etkinlik Cevapları
“8. Sınıf Fen Bilimleri Çalışma Kitabı Sayfa 34-35-36-37 MEB Yayınları”
8. Sınıf Fen Bilimleri Çalışma Kitabı 34-35-36-37
Soru : Aşağıdaki metinde boş bırakılan yerleri kutucuk içinde verilen uygun ifadelerle tamamlayınız.
Cevap:
Hücredeki yaşamsal faaliyetleri DNA molekülü yönetir. Bu molekül çift zincirli ve sarmal yapıdadır. Hücre bölünmesi sırasında DNA, kısalıp kalınlaşarak özel proteinlerle birlikte kromozom adı verilen yapılara dönüşür.
DNA üzerinde kalıtsal özelliklerin şifrelendiği ve taşındığı gen adı verilen bölümler vardır. Canlılardaki saç renginden göz rengine kadar birçok kalıtsal özellik bu yapılar sayesinde ortaya çıkar. Kalıtsal özelliklerimiz bir gen tarafından kontrol edilir. Genler, DNA’nın görev birimi olarak bilinirler.
DNA’nın en küçük yapı taşına nüklotid adı verilir. Bu yapılar bir araya gelerek genleri, genler bir araya gelerek DNA’ları, DNA’lar özel proteinlerle birlikte kromozomları oluşturur. Bu dört kavramın karmaşıktan basite doğru sıralanması kromozom / DNA / gen / nükleotid şeklindedir.
Nükleotidler fosfat / deoksiriboz şeker ve organik bazların bir araya gelmesi ile oluşur. Diğer İki molekül tüm nükleotidlerin yapısında ortak olarak bulunurken organik baz çeşidi farklılık göstermektedir. Dört çeşit organik baz vardır. Bunlar adenin / timin / uanin / sitozin olarak adlandırılır. Nükleotidler, isimlerini yapısında bulundurdukları organik bazlardan almaktadır. Örneğin adenin nükleotidi adenin organik bazını taşırken, timin nükleotidi timin organik bazını taşır. DNA’da adenîn nükleotidinin karşısında timin guanin nükleotidinin karşısında İse sitozin nükleotidi bulunur. Aynı şekilde timin nükleotidinîn karşısında adenin nükleotidi, sitozin nükleotidinin karşısında ise guanin nükleotidi bulunur.
Nükleotidlerin DNA’lar üzerindeki sayı ve dizilimi canlıdan canlıya farklılık gösterir. Bu farklılıklar, canlıların birbirine akraba olup olmadıkları hakkında bilgi vermektedir. Nükleotidlerin dizilimindeki benzerlikler ne kadar fazla İse o canlıların akraba olma olasılığı da o kadar fazladır.
Bazı canlılar büyüyüp gelişirken hücre sayıları artar. Bu durum hücre bölünmeleri ile gerçekleşir. Bölünen bir hücreden oluşan İki yeni hücre ana canlıdaki kalıtsal bilgileri taşır. Bu olay DNA’nın kendini eşlemesi ile gerçekleşir. Bölünme öncesinde hücre İçerisindeki DNA’ların kendini sağlıklı bir şekilde eşlemesi sonucu, aynı genetik (kalıtsal) yapıda iki yeni DNA oluşur. Oluşan DNA’lar yen hücrelere aktarılır. DNA’nın kendini eşleyebilmesi için çift sarmal yapıdaki ipliklerin (zincirlerin) birbirinden ayrılması gerekir. Nükleotidler arası bağlar enzimler yardımıyla koparak DNA’nın bir fermuar gibi açılmasını sağlar. Açılan zincirlerdeki nükleotidlerin karşısına uygun tamamlayıcı nükleotidler gelir. Eşleme sonucu oluşan İki DNA’nın birer İpliği eski (orijinal) DNA’ya aittir. Diğeri ise yeni oluşan İpliktir. DNA eşlemesi sırasında zincirde bazı hatalar oluşabilir. Bu hatalardan bazıları düzeltilebilirken bazıları düzeltilemez. , Düzeltilemeyen hatalar genetik yapının değişmesine sebep olur.
8. Sınıf Fen Bilimleri MEB Yayınları Çalışma Kitabı 35 Cevapları
Soru : Aşağıda verilen ifadeleri “Doğru” ya da “Yanlış” olarak değerlendiriniz ve ifadeye ait uygun kutucuğu tarayınız.
Cevap:
(Doğru) 1. Deoksiribo Nükleik Asit kısaca DNA olarak adlandırılır.
(Yanlış) 2. Nükleotidlere İsmini veren, yapısındaki şeker molekülüdür.
(Doğru) 3. Nükleotidlerin DNA’daki diziliminin aynı olmaması, canlıların farklı genetik özelliklerde olmasını sağlar.
(Yanlış) 4. Kromozomlar kısalıp kalınlaşarak DNA’yı oluşturur.
(Doğru) 5. Kromozomların içerisinde DNA ve özel proteinler bulunur.
(Doğru) 6. Kalıtsal özelliklerimiz genler sayesinde gelecek nesillere aktarılır.
(Yanlış) 7. DNA molekülünde timin nükleotidi sitozin nükleotidi İle karşılıklı olarak bağlanır.
(Yanlış) 8. DNA’nın kendini eşleyebilmesi için İpliklerin birbirinden ayrılmasına gerek yoktur.
(Yanlış) 9. Nükleotidlerin yapısında sadece fosfat ve organik baz bulunur.
(Doğru) 10. Farklı türden canlılar aynı sayıda kromozom sayısına sahip olabilir.
(Doğru) 11. DNA’nın kendisini doğru eşlemesi İçin sahip olduğu nükleotid sayısınca nükleotide ihtiyacı vardır.
(Yanlış) 12. DNA kendisini eşlerken tek zincirde hata olursa bu hata düzeltilemez.
(Yanlış) 13. Canlının kromozom sayısı İle gelişmişlik düzeyi doğru orantılıdır.
(Doğru) 14. Hücre bölünmesi öncesinde sitoplazmadaki nükleotid sayısı azalırken çekirdekteki nükleotid sayısı artar.
(Yanlış) 15. Akrabaların DNA’larındaki benzerlik akraba olmayanlara göre daha azdır.
8. Sınıf Fen Bilimleri MEB Yayınları Çalışma Kitabı 36 Cevapları
Soru : Aşağıdaki DNA modelini inceleyerek ifadeleri tamamlayınız.
Cevap:
1. Bu DNA modelinde toplam 5 adet guanin ve toplam 8 adet timin vardır.
2. Bu DNA modelinde toplam 8 adet adenin ve toplam 5 adet sitozin vardır.
3. Bu DNA modelinde toplam 26 adet fosfat ve toplam 26 adet şeker vardır.
4. Bu DNA modelinin birinci zincirinde 3 adet guanin vardır.
5. Bu DNA modelinin ikinci zincirinde 3 adet sitozin vardır.
6. Bu DNA modelinin birinci zincirinde 5 adet timin vardır.
7. Bu DNA modelinin ikinci zincirinde 3 adet timin vardır.
8. Bu DNA modelinin birinci zincirinde 3 adet adenin vardır.
9. Bu DNA modelinin ikinci zincirinde 5 adet adenin vardır.
8. Sınıf Fen Bilimleri MEB Yayınları Çalışma Kitabı 37 Cevapları
Soru : İnci, öğretmeninin sorduğu aşağıdaki soruları sırası İle cevaplamıştır. Buna göre İnci’nin tablodaki çıkışlara ulaşması için hatalı cevapladığı soru numaralarının hangileri olduğunu yazınız.
Cevap:
“8. Sınıf Fen Bilimleri MEB Yayınları Çalışma Kitabı 37 Cevapları”
8. Sınıf Fen Bilimleri Çalışma Kitabı 1. Ünite Kendimizi Değerlendirelim Cevapları
“8. Sınıf Fen Bilimleri Çalışma Kitabı Sayfa 28-29-30-31-32 MEB Yayınları”
8. Sınıf Fen Bilimleri Çalışma Kitabı 28-29-30-31-32
1. K, L, M ve N şehirleri ile ilgili olarak aşağıdaki notlar alınmıştır:
• K şehrinde bugün, en uzun gündüz yaşandı (21 Aralık). • L şehrinde bugün, ilkbahar başladı (21 Mart). • M şehrinde bugün, en uzun gündüz yaşandı (21 Haziran). • N şehrinde bugün, sonbahar başladı (21 Mart).
Buna göre aşağıdakilerin hangisinde K, L, M ve N şehirlerinin Dünya üzerindeki konumları ve notların alındığı tarihte Dünya’nın Güneş çevresindeki konumu birlikte verilmiştir?
Cevap: B Şıkkı
2. Güneş ışınları yıl İçerisinde Dünya’nın farklı bölgelerine dik açıyla ulaşır. Dünya haritası üzerinde Güneş ışınlarının dik olarak ulaştığı çeşitli konumlarıyla içerisindeki sırasıyla işaretlenmiştir. Numaralandırılmış konumlardaki tarihler değerlendirildiğinde,
I. 2 numara İle gösterilen konumda Güney Yarım Küre’de kış mevsimi başlar. II. Güneş ışınlarının 3 numaradaki gibi dik geldiği konumda Kuzey Yarım Küre’de sonbahar başlar. III. İve 5. konumlarda Güneş, Ekvator çizgisi üzerinde bulunan yerlere dik gelir ve 21 Haziran tarihî yaşanır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) I ve II
B) I ve III
C) II ve III
D) I, II ve III
Cevap: A Şıkkı
8. Sınıf Fen Bilimleri MEB Yayınları Çalışma Kitabı 29 Cevapları
3. Dünya’nın Güneş etrafında dolanması sonucu belirli periyotlarla mevsimler değişir. Şekilde gösterilen K, L, M ve N noktaları mevsim değişikliklerinin gerçekleştiği konumlardır.
Bu konumlarla ilgili hazırlanan aşağıdaki tabloda bazı bilgiler yanlış verilmiştir. Buna göre hangi konum ile ilgili bilgilerin tümü doğrudur?
A) K ve L
B) K ve N C) L ve M
D) L, M ve N
Cevap: C Şıkkı
4. Dünya’da nüfus yoğunluğunun artması, yoğun göç ve kentleşme hareketleri, sanayi üretimindeki artışlar, aşırı miktarda tüketilen fosil yakıtlar ve arazi örtüsündeki değişimler nedeniyle zararlı gazların atmosfere salınması küresel ısınmaya neden olan en önemli etkenlerdir.
Buna göre aşağıdakilerden hangisinin küresel ısınma sonucu ortaya çıkması beklenmez?
A) Kuraklığın artması İle birlikte çölleşmeye varan sürecin hızlanması
B) Yaşamsal süreçleri etkilenen birçok canlı türünün yok olması
C) Denizdeki buzulların küçülmesi île deniz su seviyesinin yükselmesi D) Mevsim başlangıç tarihlerinin Dünya genelinde değişmesi
Cevap: D Şıkkı
8. Sınıf Fen Bilimleri MEB Yayınları Çalışma Kitabı 30 Cevapları
5. Bir bölgede yıl boyunca yağış miktarı ve sıcaklık ölçümleri yapılıyor. Ölçüm sonuçları aylara göre aşağıdaki grafiklere aktarılıyor. Bu bölge ile ilgili,
I. En uzun gündüz, haziran ayı İçinde yaşanmıştır. II. Yağış miktarı ile sıcaklık arasında doğru orantılı bir İlişki vardır. III. Ölçümlerin yapıldığı bölge Kuzey Yarım Küre’dedir.
ifadelerinden hangileri söylenebilir?
A) I ve II B) I ve III
C) II ve III
D) I, II ve III
Cevap: B Şıkkı
6. Görselde verilen K bölgesinde hava hareketi yukarı yöndedir ve hava bulutludur. L bölgesinde ise açık bir hava gözlenmektedir. Buna göre,
I. L bölgesi, K bölgesine göre daha soğuktur. II. K bölgesi yüksek basınç bölgesidir. III. Rüzgâr L bölgesinden K bölgesine doğru eser.
yorumlarından hangilerine ulaşılabilir?
A) I ve II B) I ve III
C) II ve III
D) I, II ve III
Cevap: B Şıkkı
8. Sınıf Fen Bilimleri MEB Yayınları Çalışma Kitabı 31 Cevapları
7. Ülkemizdeki iklim çeşitleri aşağıdaki harita üzerinde gösterilmiştir. Buna göre,
I. Samsun ve Rize illeri her mevsim yağışlıdır. II. Antalya ve Yozgat İlleri kışın soğuk ve kar yağışlıdır. III. Konya ve Yozgat illeri orman bitki örtüsüne sahiptir. IV. İzmir ve Antalya İllerinde kışlar yağışlı ve ılık geçer. V. Konya ve Yozgat İllerinde yaz ve kış ayları arasında sıcaklık farkı fazladır. VI. Konya ve Samsun İllerinde karasal İklim yaşanmaktadır.
ifadelerinden kaç tanesi doğrudur?
A) 2 B) 3
C) 4
D) 5
Cevap: B Şıkkı
8. Eda, tatile gitmek İçin hazırlık yaparken yanında alacağı eşyaları listeler: Eda tatil için bulunduğu yarım küreden farklı bir yarım küreye gideceğine göre,
I. Eda Kuzey Yarım Küremdeki bir ülkede yaşamaktadır ve 25 Aralık’ta tatile gidecektir. II. Yaşadığı ülke Oğlak Dönencesinde ise Eda, 17 Temmuz’da tatile gitmeye karar vermiş olabilir. III. Eda’nın yaşadığı ülkede öğle vakti gölge boyu, tatile gideceği ülkedekine göre daha uzundur.
ifadelerinden hangileri söylenebilir?
A) I ve II
B) I ve III
C) II ve III D) I, II ve III
Cevap: D Şıkkı
8. Sınıf Fen Bilimleri MEB Yayınları Çalışma Kitabı 32 Cevapları
9. Elif ve arkadaşları mevsimler konusu ile ilgili “Tuzluk” adlı oyunu oynamaya karar vermiştir. Elif kâğıttan hazırladığı tuzluk içerisine mevsimleri yazmış ve parmaklarını tuzluğa yerleştirmiştir. Daha sonra parmaklarını tuzlukta arkadaşlarının söylediği sayı kadar hareket ettirmiştir. Hareketi sırasında önce düşey, sonra yatay doğrultuda tuzluğu açıp kapatmıştır. Tuzluğun açık hâli ve bölmelerin hangi harfler ile adlandırıldığı görselde verilmiştir:
Örneğin, Ege B bölmesini seçip 3 sayısını söylemiştir. Böylece tuzluk 1 kere düşey, 1 kere yatay ve 1 kere düşey doğrultuda açılmıştır. Ulaşılan sonbahar mevsimi hakkında bilgi verilmiştir.
Ece D bölmesini seçip 3 sayısını söylemiştir. Burhan ise A bölmesini seçip 2 sayısını söylemiştir. Buna göre,
I. Ece’nin seçtiği mevsimin başlangıcı, Güney Yarım Küre’de 21 Mart tarihindedir. II. Burhan’ın seçtiği mevsim, Kuzey Yarım Küre’de 21 Haziran tarihinde yaşanmaktadır. III. Ege’nin seçtiği mevsimin başlangıç tarihinde Ekvator’a güneş ışınları dik açı ile gelir.
ifadelerinden hangileri söylenemez?
A) I ve II
B) I ve III
C) II ve III
D) I, II ve III
Cevap: A Şıkkı
10. Rüzgârlar ile diğer hava olayları arasındaki ilişkiyi göstermek ve rüzgârın hız şiddetini ortaya koymak amacıyla rüzgâr tulumları kullanılabilir. Rüzgâr tulumları bir bölgedeki rüzgârın hangi yöne doğru olduğunu belirlememize yardımcı olur. Şiddetli esen rüzgâr, tulumun içini hava ile doldurarak tulumu yer ile hemen hemen paralel konuma getirir.
Aşağıda A, B ve C bölgeleri arasında bulunan rüzgâr tulumlarının hareket yönleri verilmiştir. Buna göre,
I. A bölgesindeki hava basıncı, B bölgesindeki hava basıncına göre daha fazladır. II. A bölgesindeki rüzgârın şiddeti, C bölgesindeki rüzgârın şiddetinden daha fazladır. III. A ve B bölgeleri arasındaki sıcaklık farkı, B ve C bölgeleri arasındakine göre daha fazladır.
ifadelerinden hangileri söylenebilir?
A) I ve II
B) I ve III C) II ve III
D) I, II ve III
8. Sınıf Fen Bilimleri Çalışma Kitabı Güçlendiren Sorular-2 Metni Etkinlik Cevapları
“8. Sınıf Fen Bilimleri Çalışma Kitabı Sayfa 26-27 MEB Yayınları”
8. Sınıf Fen Bilimleri Çalışma Kitabı 26-27
1. İklim, Dünya’nın herhangi bir bölgesinde uzun yıllar boyunca gözlemlenen tüm hava olaylarının ortalamasıdır. Buna göre iklim ile ilgili,
I. Günün belirli saatlerinde yapılan gözlem sonuçlarının yorumlanmasıdır. II. Belirli bîr alanda kısa süre içerisinde etkili olan hava şartlarıdır. III. Kısa zamanda değişmeyen kesin sonuçlardır.
ifadelerinden hangilerine ulaşılamaz?
A) I ve II
B) I ve III
C) II ve III
D) I,II ve III
Cevap: A Şıkkı
2. Görsellerde havadaki su buharının hâl değişimi ile oluşan bazı hava olayları verilmiştir. Bu hava olayları ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
A) Gökyüzündeki su buharının yoguşarak küçük su damlacıklarına dönüşmesi İle kırağı oluşur.
B) Dolu sadece kış aylarında oluşan bîr yağış türüdür. C) Bu olayların tamamı su buharının ısı vermesi sonucu meydana gelir.
D) Kırağı Oğlak Dönencesinde sadece aralık ve ocak ayları arasında oluşur.
Cevap: C Şıkkı
3. Özdeş mumlar kullanılarak aşağıdaki gibi bir düzenek hazırlanıyor. Bu düzeneğe göre aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) K noktasına bîr mum daha konursa balon I yönünde hareket eder.
B) L noktasına bir mum eklenip K noktasındaki mum söndürülürse balon hareket etmez.
C) K noktasına iki mum, L noktasına bîr mum daha konursa balon II yönünde hareket eder.
D) L tarafında yanan mum söndürülürse balon II yönünde hareket eder.
Cevap: A Şıkkı
4. Fen bilimleri dersi için aşağıdaki “Yasak Kelime” oyun kartları hazırlanmıştır. Öğrenci; K, L ve M harfleri ile gruplandırılan hava olaylarını kartlarda yazılan kelimeleri kullanmadan arkadaşlarına anlatmalıdır.
Buna göre kartlardaki hava olayları ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) Kartlardaki olaylar sadece kış ve ilkbahar aylarında görülen olaylardır.
B) Kartlardaki olayların oluşması için mutlaka hava sıcaklığı sıfırın altında olmalıdır.
C) Kartlarda yer alan olayların hepsi gökyüzünde oluşur. D) K olayı, ülkemizde dört mevsimde de görülebilen bir hava olayıdır.
Cevap: D Şıkkı
8. Sınıf Fen Bilimleri MEB Yayınları Çalışma Kitabı 27Cevapları
5. Aşağıdaki her biri özdeş yapboz parçalarında bazı hava olayları verilmiştir. Bu yapboz parçaları tahtadaki açıklamalar ile eşleştirilip uygun yerlere koyularak birleştirilecektir.
A) Yağmur ve kar olaylarının olduğu parçalar sırasıyla 1 ve 4 numaralı bölümlere yerleştirilmelidir. B) Sis hava olayının olduğu parçayı 2 numaralı bölüme yerleştiren bir kişi hatalı eşleştirme yapar.
C) Kırağı ve çiy olaylarının olduğu parçalar sırasıyla 5 ve 6 numaralı bölümlere yerleştirilmelidir.
D) Dolu hava olayının olduğu parçayı 3 numaralı bölüme yerleştiren bir kişi doğru eşleştirme yapar.
Cevap: B Şıkkı
6. Fen bilimleri dersinde rüzgâr oluşumunu anlatmak İsteyen İpek, aşağıdaki deney düzeneğini hazırlamıştır. Düzenekte ispirto ocakları yakılarak masa üzerine yerleştirilmiştir. Metal levha ile ayrılan kısımlardan A bölümüne bir adet, B bölümüne İse üç adet ispirto ocağı koyulmuştur. Metal levha kaldırıldığında A bölümünde bulunan İspirto ocağı alevinin B bölümüne doğru yöneldiği gözlemlenmiştir.
İpek deney sonrası aşağıdaki çıkarımlarda bulunmuştur:
– A bölümündeki havanın yoğunluğu, B bölümündeki havanın yoğunluğundan azdır. – B bölümündeki hava tanecikleri arasındaki mesafe, A bölümündeki hava tanecikleri arası mesafeden fazladır. – A bölümü alçak basınç, B bölümü yüksek basınç bölgesidir. – A bölümünden B bölümüne doğru hava akımı olur. – Rüzgâr sıcak bölgeden soğuk bölgeye doğru eser.
İpek her doğru çıkarımından 20 puan alacak ve her yanlış çıkarımından 5 puan kaybedecektir. Buna göre İpek kaç puan almıştır?
8. Sınıf Fen Bilimleri Çalışma Kitabı Beceri Temeli Etkinlikler Metni Etkinlik Cevapları
“8. Sınıf Fen Bilimleri Çalışma Kitabı Sayfa 24-25 MEB Yayınları”
8. Sınıf Fen Bilimleri Çalışma Kitabı 24-25
Denizler genellikle karalara göre geç ısınır, geç soğur. Bu nedenle gündüz karalar, denizlere göre daha sıcak olurken; gece ise denizler, karalara göre daha sıcak olur. Kara ve deniz bölgeleri arasında sıcaklık farkının oluştuğu bir bölgenin gece ve gündüz zaman dilimlerine ait görselleri aşağıda verilmiştir.
Soru : Buna göre aşağıda verilen diyagramlardaki ifadeler doğru ise “D”, yanlış ise “Y” oku yönünde ilerlenecektir. Kutucuklarda verilen soruları cevaplayınız.
a) Bütün adımlarda hatasız ilerlenirse hangi çıkışa ulaşılır?
Cevap: 3. Çıkış
b) Bütün adımlarda hatasız Derlenirse hangi çıkışa ulaşılır?
Cevap: 4. Çıkış
8. Sınıf Fen Bilimleri MEB Yayınları Çalışma Kitabı 25 Cevapları
Ahmet, öğretmeninin verdiği proje ödevi için aşağıdaki posteri hazırlamıştır. Ahmet’ posterinde küresel iklim değişikliğini tanımlamış ve bu olayın sebeplerine, sonuçlarına ve önlenme yollarına yer vermiştir.
Dünya genelinde yaşanan küresel ısınmanın beraberinde getireceği İklim değişiklikleri küresel iklim değişikliği olarak adlandırılır.
Soru : Buna göre Ahmet’in tabloda yer verdiği ifadeleri sınıflandırarak numaralarını aşağıdaki tabloya yazınız.
8. Sınıf Fen Bilimleri Çalışma Kitabı Kazanım Temeli Etkinlikler Metni Etkinlik Cevapları
“8. Sınıf Fen Bilimleri Çalışma Kitabı Sayfa 20-21-22-23 MEB Yayınları”
8. Sınıf Fen Bilimleri Çalışma Kitabı 20-21-22-23
Soru : Aşağıdaki metinde boş bırakılan yerleri kutucuk içinde verilen uygun ifadelerle tamamlayınız.
Cevap:
Yeryüzündeki herhangi bir bölgede sıcaklığın yükselmesi ile havada bulunan moleküllerin hareketi artar. Artan hareketle bu moleküller birbirinden uzaklaşır. Uzaklaşan moleküllerin birbiri ile etkileşimleri azalır. Bu nedenle bu bölgede alçak basınç alanı oluşur. Bölgedeki sıcaklık düştüğünde ise havada bulunan moleküller birbirine yakınlaşır ve yüksek basınç alanı oluşur.
Yeryüzündeki suların buharlaşması ve canlıların terlemesi ile havadaki su buharı miktarı artar. Havadaki su buharına nem denir. Havadaki bazı etkenler nedeniyle hava olayları günden güne ve bölgeden bölgeye farklılık gösterir. Atmosferdeki hava olaylarının gelişimi, değişimi ve oluşumunu inceleyen bilim dalına meteoroloji denir.
Bu alanda çalışan bilim insanlarına ise meteoroloji denir. Sözü edilen bilim dalı dar bölgelerdeki hava olayları hakkında bilgi verir. Hava olayları günlük değişen atmosfer olaylarıdır ve hava olaylarında değişkenlik fazladır. Atmosferde kar, sis ve yağmur gibi hava olayları gerçekleşir. Basınç farkından dolayı yatay yönde hareket eden hava akımına rüzgâr denir. Hava olaylarının 35-40 yıl gibi uzun süre incelenmesi sonucunda bir bölgedeki sıcaklık, nem, basınç, rüzgâr vb. olayların ortalaması iklim olarak adlandırılır ve iklim bilimi (klimatoloji) bununla ilgilenen bilim dalıdır. Bu alanda çalışan bilim insanlarına ise iklim bilimci (klimatolog) denir.
Dünyamdaki insan faaliyetleri sonucunda iklimlerde değişiklikler oluşmaya başlamıştır. Atmosfere salınan karbondioksit ve metan gibi sera gazları hava sıcaklığının artmasına sebep olmaktadır. Böylece iklim değişikliği oluşmaktadır. Sonuç olarak küresel ısınma meydana gelmektedir. Bunu önlemek için yenilenebilir enerji kaynakları kullanılmalı, ağaçlandırma çalışmaları yapılmalı, geri dönüşüm ile doğal kaynakların kullanımı azaltılmalıdır.
8. Sınıf Fen Bilimleri MEB Yayınları Çalışma Kitabı 21 Cevapları
Soru : Aşağıda verilen ifadeleri “Doğru” ya da “Yanlış” olarak değerlendiriniz ve ifadeye ait uygun kutucuğu tarayınız.
Cevap:
(Yanlış)Ülkemizde ekvatoral iklim, Karadeniz İklimi ve karasal iklim görülür.
(Doğru) Bir yerin denize uzaklığı ve yükseltisi iklimi etkileyen faktörler arasındadır.
(Doğru) Higrometre havadaki nemi, barometre ise basıncı ölçerken kullanılan araçlardır.
(Doğru) Yüksek basınç alanında alçaltıcı hava hareketi, alçak basınç alanında yükseltici hava hareketi meydana gelir.
(Yanlış) Rüzgâr, yüksek basınç alanından alçak basınç alanına doğru oluşan düşey yönlü hava hareketidir.
(Doğru) Yağışın oluşmasında en büyük etken havadaki nemdir.
(Yanlış) Hava olayından bahsederken “yağışlı, soğuk, sıcak ve kurak…” gibi ifadeler kullanılır.
(Yanlış) Yeryüzü şekillerinin oluşmasında hava olaylarının etkisi yoktur.
(Yanlış) Yeryüzüne yakın bölgede havadaki su buharının sıvı hâle geçmeden buz kristallerine dönüşmesi dolu olayıdır.
(Yanlış) Küresel ısınmayı önlemek için binalara ısı yalıtımı yapılmasının hiçbir etkisi yoktur.
(Doğru) Küresel ısınma sonucunda buzullar erimekte ve deniz seviyelerinde artış meydana gelmektedir.
(Doğru) Sıcaklık, nem ve basınç hava olaylarını etkileyen faktörlerdendir.
(Doğru) Meteorologlar hava olayları İle İlgili yorum yapabilmek için farklı bölgelere kurulan İstasyon ve uydulardaki verileri kullanırlar.
(Yanlış) İklimde değişkenlik çok iken, hava olaylarında değişkenlik azdır.
(Yanlış) Soğuk havanın hâkim olduğu alanda hava yoğunluğu azdır.
8. Sınıf Fen Bilimleri MEB Yayınları Çalışma Kitabı 22 Cevapları
Rüzgâr, alçak basınçla yüksek basınç bölgesi arasında oluşan hava akımıdır, daima yüksek basınç alanından alçak basınç alanına doğru hareket eder. İki bölge arasındaki basınç farkı ne kadar büyük olursa hava akımı da o kadar fazla olur. Birbirine komşu olan ve aralarında yükseklik farkı bulunmayan bazı bölgelerin günün aynı saatinde ölçülen sıcaklık değerleri aşağıda verilmiştir.
Soru : Verileri dikkate alarak aşağıdaki tabloyu doldurunuz.
Cevap:
“8. Sınıf Fen Bilimleri MEB Yayınları Çalışma Kitabı 22 Cevapları”
8. Sınıf Fen Bilimleri MEB Yayınları Çalışma Kitabı 23 Cevapları
İklim ile ilgilenen bilim dalına klimatoloji, hava olayları ile ilgilenen bilim dalına ise meteoroloji denir. Klimatoloji ile ilgilenen bilim insanına klimatolog, meteoroloji ile ilgilenen bilim insanına meteorolog adı verilir. Bir televizyon programına katılan klimatolog ve meteorolog uzmanlık alanları ile ilgili aşağıdaki ifadeleri kullanmışlardır.
1. Biz geniş alanlardaki değişimlerle ilgileniriz.
2. Dar bölgelerle ilgili tahminlerde bulunuruz.
3. 35-40 yıllık verilere bakarak çıkarımlarda bulunuruz.
4. Tahminlerimiz genellikle saatlik, günlük veya haftalıktır.
5. Verilerimiz kesinlik taşır ve bu verilerin değişebilmesi için çok uzun yıllar gerekir.
6. Hesaba katamadığımız bazı değişkenler yüzünden tahminlerimiz gerçekleşmeyebilir.
7. Bugün öğle saatlerinde İstanbul’da yağış bekliyoruz.
8. Tespitlerimize göre İç Anadolu Bölgesi’nde kışlar soğuk ve yağışlı geçer.
9. Elde ettiğimiz verilerle görseldeki gibi haritalar hazırlarız.
10. Tablodaki gibi veriler bizim gözlem ve ölçümlerimiz sonucu oluşmaktadır.
Soru : Buna göre programa katılan klimatolog ve meteorolog tarafından kullanılabilecek ifadelerin numaralarını uygun konuşma balonlarına yerleştiriniz.